Πέμπτη 8 Μαΐου 2008

Ο Τοίχος έχει την δική του ιστορία: Graffiti ή Διαφημίσεις?

Συνήθως δεν συμμετέχω στα λεγόμενα blogoπαίχνιδα. Τούτο εδώ όμως έχει κάτι διαφορετικό. Το να δεις πως γράφει το χέρι και όχι το πληκτρολόγιο των ανθρώπων είναι ενδιαφέρον. Έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε τα γραπτά μας ως την αποτύπωση της πληκτρολόγησης. Πόσοι από εμάς δεν έχουμε καιρό να πιάσουμε μολύβι (όχι στυλό, μολύβι) και να γράψουμε έστω το όνομά μας σε μια κόλλα χαρτιού και όχι σε έναν κειμενογράφο? (αλήθεια έχετε μολύβι σβήστρα και ξύστρα σπίτι σας???) Και να μην μιλήσουμε το θέμα της ορθογραφίας!!! Σκεφθείτε την πληκτρολόγηση χωρίς την αυτόματη διόρθωση. Δοκιμάστε να γράψετε ένα κείμενο (μια σελίδα ας πούμε) χωρίς την βοήθεια του speller!!! Πόσα ορθογραφικά λέτε να κάνετε κατά μέσο όρο??? Για αυτό λοιπόν δέχομαι την πρόσκληση του bosko και καταθέτω την δική μου εκδοχή του ιδιόχειρου σημειώματος. Ανέκαθεν μου άρεσαν τα γκράφιτι. Προτιμώ να βλέπω έναν τοίχο γεμάτο όμορφα γκράφιτι παρά έναν γκρίζο τοίχο. Έτσι αποφάσισα να κάνω το δικό μου εδώ στον τοίχο του Γιουσουρούμ και προσκαλώ τους πέντε πρώτους που θα διαβάσουν το post αυτό να κάνουν το ίδιο (visitors 354-358). Απομακρυνθείτε λίγο από την οθόνη και κοιτάξτε την. Λόγια του αγαπημένου Νικόλα Άσημου. Θεωρώ τα γκράφιτι «τέχνη του δρόμου» και όχι βανδαλισμό του. Εξάλλου μπορεί κάποιος να μου πει ποια είναι διαχωριστική τους γραμμή? Ο Ανδριωτάκης στην Ελευθεροτυπία το έθεσε πανέμορφα "Ποιός είναι περισσότερο βάνδαλος, ένας ζωγράφος του δρόμου ή μια εταιρεία που διαφημίζει τα προϊόντα της σε δημόσιο χώρο???"

Η ιστορία των γκράφιτι είναι λίγο πολύ γνωστή. Αν και τα πρώτα δείγματα γραφής συνθημάτων εμφανίζονται στην Αρχαία Ρώμη και στο Σινικό Τοίχος, χρειάστηκε να περάσουν εκατοντάδες χρόνια ώστε η ιδιότυπη μορφή έκφρασης, ή τέχνης κατ ΄άλλους να επανεμφανιστεί στους δρόμους μιας σύγχρονης πόλης. Είμαστε στο 1966 στη Φιλαδέλφεια της Αμέρικας όπου δύο τύποι έγραφαν τα ψευδώνυμα τους από άκρη σε άκρη της πόλης. Τα ιστορικά ψευδώνυμα ήταν CORNBREAD και COOL EARL. Ο λόγος που οι δύο τύποι επιδόθηκαν στο αποκαλούμενο “bombing” της πόλης? Άγνωστος. Σχεδόν ταυτόχρονα εμφανίστηκε (ίσως μεταφέρθηκε εκεί) στην Νέα Υόρκη ο KILROY, ο οποίος συνήθιζε να ζωγραφίζει παντού φιγούρες με τη φράση "Kilrοy was here". Φτάνουμε έτσι στο 1971 όπου κάνει την εμφάνισή του ο θρυλικός πλέον Ελληνοαμερικάνος TAKIS. O TAKIS (Δημήτρης το όνομά του) δούλευε ως κούριερ, οπότε κινούνταν σε όλη την πόλη, και έγραφε παντού (σε τοίχους ακόμα και στο μετρό) TAKIS 183. Το 183 προερχόταν από τον δρόμο που ζούσε την 183η οδό. Η όλη ιστορία πήρε δημοσιότητα μετά από μια συνέντευξή του στους New York Times με. Αυτό ήταν. Ο TAKIS έγινε διάσημος και η Νέα Υόρκη γέμισε με τα λεγόμενα tags διαφόρων ατόμων: Mary 122, George 21 κτλ. Εκτός από τους δρόμους, το μετρό αποδείχθηκε ένα άριστο μέσο για τους writers (έτσι αποκαλούνται οι “καλλιτέχνες” του είδους), που συναγωνίζονταν για το ποιος θα "χτυπήσει" τα περισσότερα βαγόνια σε μια νύχτα. Ο SUPER KOOL 223 από το Bronx και ο WAP από το Brooklyn ήταν από τους πρώτους που χρησιμοποίησαν σπρέι, σχεδιάζοντας πιο "φαρδιά" γράμματα, προσθέτοντας σχέδια όπως γραμμές, βούλες, αστέρια, στο εσωτερικό των γραμμάτων. Σύντομα έχουμε και την εμφάνιση των διαφορετικών στιλ γκράφιτι: Broadway style, Softie / Bubble letters, Mechanical lettering κλπ.

Στα τέλη της δεκαετίας του 70 οι αρχές στην Νέα Υόρκη αρχίζουν και παίρνουν μέτρα κατά του φαινομένου. Τα γκράφιτι πλέον θεωρούνται απαγορευμένα ενώ και τα σπρέι είναι δυσεύρετα Η αστυνομία φυλάσσει πλέον καλύτερα το μετρό. Και όπως καταλαβαίνετε κάτι που απαγορεύεται γίνεται πρόκληση. Έτσι έχουμε την δημιουργία των πρώτων ομάδων και την έναρξη ενός «πολέμου» μεταξύ των writers και των αρχών. Γράφετε εσείς? Τα σβήνουμε εμείς αμέσως! Τα σβήνετε εσείς? Τα ξαναφτιάχνουμε εμείς σε χρόνο μηδέν.!!!! Φυσικά τα μέτρα, οι βαρύτερες ποινές, καθώς και η εξάπλωση της βιας στους δρόμους της πόλης είχαν ως αποτέλεσμα την μείωση των ιδιότυπων καλλιτεχνών. Είναι η λεγόμενη "survival of the fittest" εποχή. Στην Ελλάδα το γκράφιτι κάνει την εμφάνισή του στις αρχές της δεκαετίας του 1980 και γρήγορα εξαπλώνεται παντού. Βαγόνια τρένων, τοίχοι, κάθε είδους διαθέσιμης επιφάνειας παίζουν το ρόλο του καμβά. Διάφορα φεστιβάλ έχουν διοργανωθεί σε πολλές πόλεις της χώρας. Μην ξεχνάμε και το πρόγραμμα «Χρωμόπολις» που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της «Πολιτιστικής Ολυμπιάδας 2001 – 2004» σε δέκα πόλεις της χώρας (Πειραιάς, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Βόλος, Ιωάννινα, Μυτιλήνη, Χανιά, Αλεξανδρούπολη. Καλαμάτα και Ρόδο) και περιελάμβανε την δημιουργία γκράφιτι σε δέκα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στην ομάδα «Carpe Diem» με ένα έργο που περιλαμβάνει, εκθέσεις, σεμινάρια, έκδοση λευκωμάτων, εικαστικές παρεμβάσεις σε κτίρια κλπ.

Σας αφήνουμε με προτάσεις για ταινίες, όπως το Turk 182 τη βιογραφική ταινία για τον Basquiat που υπήρξε από τους πρώτους που έβαλαν το γκράφιτι σε γκαλερί και το Bomb the System, τις περιπέτειες δύο καλλιτεχνών του γκράφιτι που γεμίζουν την πόλη με τις δημιουργίες τους στις νυχτερινές τους εξορμήσεις. Δείτε στα επιπλέον της ημέρας ένα ωραίο βιντεάκι και απολαύστε την δημιουργία ενός γκράφιτι. Α, και δεν πιστέυω να κοιτάζετε στραβά εκείνον τον απαίσιο τοίχο απέναντι απο το γραφέιο σας!! Ντροπή!!! Φωνάξτε και κάποιον να σας βοηθήσει!!!

Πληροφορίες και πηγές
http://www.ypovrixio.gr/article.php?issues_no=33&contents_id=202
http://www.ekathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_3_06/02/2008_258261
http://www.tanea.gr/Sector.aspx?d=20080305&nid=7724410&spid=221
http://blogs.exodos.gr/index.php?option=com_myblog&blogger=freetime&Itemid=42
http://www.hiphopkinima.com/portal/content/view/201/221/
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_2_10/04/2005_1283928

(για το http://www.autographcollectors.blogspot.com/)

19 σχόλια:

BOSKO είπε...

Έφτιαξες τελικά το ωραιότερο εξώφυλλο για "Το φανάρι του Διογένη" του Νικόλα Άσιμου! Αυτό μου' χε έρθει και μένα στο νου, όταν επισκέφθηκες πρώτη φορά το blog μου!

Giousurum είπε...

Eyxaristo bosko. To oti sou irthe sto myalo o Nikolas me tin mia me eyxaristei perisotero. Tora gia to exofylo kai o Asimos me to mikrofono kalos einai etsi?

κοκκινη κισσα είπε...

με αφορμή το μπλογκοπαιχνίδι πολύ ενδιαφέρουσα η ανάρτηση για τα graffiti,και οι παραπομπές για εκτενέστερη ενημέρωση!

καλό απόγευμα

Giousurum είπε...

Eyxaristo kissa. Yparxei episis mia metaptyxiaki ergasia pou exo petyxei sto internet me thema "to graffiti os energo stoixeio tou astikou topiou". Exei poly endiaferon.

κοκκινη κισσα είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
κοκκινη κισσα είπε...

ευχαριστώ! θα προστρέξω με πρώτη ευκαιρία!...

Autographcollectors είπε...

Σ' ευχαριστούμε για την συμμετοχή...
Καθώς επίσης και για το πολύ ενδιαφέρον ποστ που έγραψες με αφορμή το "ιδιογράφως"
:)

akrat είπε...

τι να πω για τα παιχνίδια....
βρε μπας και είναι κανείς κρυφοσουρεαλιστής ??? και κάνει εισοδησμό στα mbog????

ange-ta είπε...

Γειά σου Γιουσουρούμ,

Εγώ έλεγα ότι τα γράφιτι είναι κείμενα των εξωγήϊνων που έχουν κατακλύσει τον πλανήτη μας και συνενούνται μεταξύ τους.
Το δε εκπληκτικό, αυτη τη τρελλή ιδέα μου την βρήκα σε ένα μυθιστόρημα του Βόνεγκατ. Δεν θυμάμαι τον τίτλο.
Ωραίο το έκανες το ποστ. Εγώ πάντως αρχίζω να έχω μια ένσταση στην πρόσκληση! Είμαι υπέρ της ανωνυμίας του Μπλόγκ και ο γραφικός χαρακτηρας είναι μία ταυτότητα.
Για αυτό σκέφτομαι να μην αναρτησω ένα χειρόγραφο κείμενο που έχω ήδη ετοιμάσει.

Ισμήνη Μπονάτσου/ Ismini Bonatsou είπε...

Σε βρήκα από τον μποσκο. Πολύ καλό το κείμενο σου για τα γκράφιτι, κατατοπιστικότατο! Μακάρι να άφηναν καλλιτέχνες να ομορφύνουν λίγο αυτήν την πόλη και τα ατελείωτα τσιμεντένια ντουβάρια της !! (για τις διαφημίσεις, ειδικά των σκυλάδικων, με τις τεράστιες μούρες, ουδέν σχόλιο..) Να τους έδιναν τον χώρο και τον χρόνο, όπως έχει γίνει στο γκάζι, για γκράφιτι –όχι απλά υπογραφών αλλά ολόκληρων παραστάσεων. Και στην Ελλάδα έχουμε μερικούς πολύ δυνατούς καλλιτέχνες του είδους, τελευταία μάλιστα κυκλοφορήσαν και άλμπουμ με δουλειές τους.
(θα διαβάσω και το μεταπτυχιακό που αναφέρεις. Θα έχει ενδιαφέρον! Χάρηκα :)

Giousurum είπε...

@ange-ta den to eixa skeftei gia tous exogiinous. kali dikaiologia. as gemisoume tous asximous kai egkatelimenous toixous me omorfa graffiti kai na poume oti einai minimata apo aliens. An thimitheis to vilio perna mia volta kai pes mas ton titlo.

@ Ισμήνη Μπονάτσου/ Ismini Bonatsou
Isminio ayxaristo gia tin episkepsi. symfono oti tha prepei na dothei i eukairia se merikes omodes (episima) na omorfinoun polles apo tis para polles asximes tsimentenies epifaneies.

ange-ta είπε...

Πέρνα απο το μπλόγκ μου να θαυμάσεις την ελληνική κατάντια!
Διώχνουν τον Κούλογλου απο την ΕΤ -1

P.S. θα ψάξω στη βιβλιοθηκα μου και θα σου πω το τίτλο.
Είναι με ένα τυπο που εξαφανίζεται σε άλλα διάσταση

Giousurum είπε...

@ange-ta
tora erxomai apo ekei na do kai na ta poume.
PErimeno ta apotelesmata tou psaximatos sou.

ampelofilosofos είπε...

Το αν το απλωμένο σε έναν τοίχο χρώμα χαρακτηριστεί βανδαλισμός ή έργο τέχνης εξαρτάται φαντάζομαι από το αισθητικό αποτέλεσμα. Οταν αυτό που φαίνεται συγκινεί, ακόμα και οι πιο σκληροπυρηνικοί δυσκολεύονται να διαμαρτυρηθούν. Το διαπίστωσα όταν όντας μαθήτρια γυμνασίου, αποφάσισα (ανώνυμα) να ξοδέψω τις τέμπερες που μου περίσσεψαν στις επιφάνειες της τάξης μου που θεωρούσα μουντές.
Ευχαριστώ (έστω και καθυστερημένα ) για την βόλτα στο blog μου..
Καλή σου συνέχεια!

Giousurum είπε...

@ ampelofilosofos
symfono oti exartatai apo to aisthitiko apotelesma. gia ton logo auto leme na ginontai organomenes apo foreis klp dimiourgies graffiti oste na exoume kai kalo aisthitiko apotelesma alla kai monimo.

Sophia Kollia είπε...

Ο γιός μου είναι γραφιτάς και είμαι πολύ περίφανη. Ζωγραφίζει τόσο ωραία,εκφράζονται τα παιδιά.

Sophia Kollia είπε...

Ο γιός μου είναι γραφιτάς και είμαι πολύ περίφανη. Ζωγραφίζει τόσο ωραία,εκφράζονται τα παιδιά.

ampelofilosofos είπε...

@giousouroum και εγώ μαζί σου είμαι. Ποτέ δεν μου άρεσαν οι μαυρισμένοι τοίχοι της Αθήνας. Μέχρι και το σπρεϊ κρατάω αν χρειαστεί!

Giousurum είπε...

@Sofia
Ta paidia panta zografizoun oraia. Oi megaloi exoun xehasei na xromatizoun oxi mono xarti alla kai tin zoi.

@ampelofilosofos
opote thes mazi sou eimai. dyo grizous toixous kai fygame. Ftanei na skitsareis kala dioti an perimeneis apo emena....