Πέμπτη 29 Μαΐου 2008

Περί Bollywood,Hollywood και άλλων δαιμονίων...

Με τον όρο Bollywood αναφερόμαστε στις ταινίες που δημιουργούνται με βάση την πόλη Mumbai (πρώην Βομβάη) της Ινδίας και χρησιμοποιούν ως γλώσσα την διάλεκτο Hindi. Συνήθως όμως (λανθασμένα) έχει επικρατήσει και χρησιμοποιείται ως αναφορά σε όλη ην Ινδική κινηματογραφική βιομηχανία. Η λέξη (Bollywood) είναι σύνθετη και προέρχεται από τις λέξεις Bombay και Hollywood. Πολλοί αντιδρούν με τον «ορισμό» Bollywood, διότι δείχνει τον Ινδικό κινηματογράφο ως φτωχό συγγενή του Hollywood. Είτε το πιστεύετε είτε όχι το Bollywood είναι μια από τις μεγαλύτερες κινηματογραφικές βιομηχανίες παγκοσμίως!!! Το χαρακτηριστικό των ταινιών αυτών είναι ότι αποτελούν μια ιδιότυπη μορφή μιούζικαλ, με πολύ χορό (και πολλούς χορευτές φυσικά), πολύ τραγούδι και συνήθως με μελοδραματική πλοκή. Φαντασθείτε κάτι σαν τις αντίστοιχες Ελληνικές με τον Ξανθόπουλο με την σκηνοθετική όμως ματιά του Δαλιανίδη!!!! Ξανθόπουλος–Βούρτση με χορό, τραγούδι, πολλούς κομπάρσους και φυσικά σενάριο απίθανου περιεχόμενου (και διάρκειας) τύπου «Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου». Ο ήχος συνήθως προστίθεται σε στούντιο ενώ τα τραγούδια των ταινιών πολλές φορές κυκλοφορούν πολύ πριν την ταινία!!

Όταν διάβασα την εξαιρετική ανάρτηση του zalmoxis (εδώ) μου ήρθαν στο μυαλό τα δυο συνήθη πράγματα που μου έρχονται όταν διαβάζω ή ακούω για Bollywood. Το πρώτο είναι μια ανοιξιάτικη νύχτα (με αγιόκλημα και γιασεμιά που λέει και ο Κηλαηδόνης) σε θερινό σινεμά όπου μια παρέα (ανάμεσά τους και εγώ) παρακολουθεί το «Γη ποτισμένη με Ιδρώτα» (Mother India). Την ταινία που αποτελεί τον κινηματογραφικό φόρο τιμής στην Ινδή γυναίκα – μητέρα και έφτασε πολύ κοντά στο Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας (έχασε από τις «Νύχτες της Caberia» του Fellini για μια ψήφο). Με πρωταγωνίστρια τη Nargis (ναι, όπως ακριβώς και ο κυκλώνας που άφησε χιλιάδες νεκρούς Βιρμανούς στις αρχές Μαΐου), το Mother India θεωρείται -όχι άδικα- ως μια από τις καλύτερες ταινίες του Ινδικού κινηματογράφου. (περισσότερα τόσο για την Nargis όσο και για την ταινία εδώ στην ανάρτηση του zalmoxis).

Ας επιστρέψουμε όμως σε εκείνο το ανοιξιάτικο βραδάκι. Λίγο η διάρκεια της ταινίας (127 λεπτά) λίγο το αγιόκλημα, λίγο οι μπίρες δεν ήθελε και πολύ. Κάποιος από την παρέα αφέθηκε στην αγκαλιά του Μορφέα και άσε την Nargis να παλεύει μόνη της. Κάποια στιγμή ο τύπος πετιέται από την θέση του και αναφωνεί το αμίμητο : «Καλά αυτοί οι Ινδοί δεν παίζονται. Μας κλέβουν ακόμα και τα τραγούδια. Αυτή τώρα τραγουδά το “καρδιά μου καημένη”!!!». Κάγκελο τόσο εμείς όσο και οι υπόλοιποι θεατές της ταινίας. Φυσικά δεν είχε και πολύ άδικο. Ναι το τραγούδι ήταν το “καρδιά μου καημένη” αλλά ο «ύποπτος» δεν ήταν ο Ινδός συνθέτης αλλά ο Έλληνας!!! (για ακούστε το και δείτε το και εσείς να μας πείτε!!)

Ήταν τέτοια η δυναμική των τραγουδιών των ταινιών αυτών που πάρα πολλοί (και όταν λέμε πολλοί εννοούμε πολλοί) Έλληνες συνθέτες διασκεύασαν (αν και ο σωστός όρος είναι κατάκλεψαν) τα τραγούδια αυτά στη γλώσσα μας παρουσιάζοντας τα ως δικά τους δημιουργήματα κάνοντας μάλιστα και τεράστιες επιτυχίες. Και μιλάμε για συνθέτες και ερμηνευτές όπως Καζαντζίδης , Καλδάρας, Περπινιάδης, Αγγελόπουλος , κ.α. και τραγούδια όπως :Αυτή η νύχτα μένει, Όσο αξίζεις εσύ, φυσικά η Μαντουμπάλα κ.α. Είναι το κομμάτι της Ελληνικής μουσικής που είναι γνωστό ως «ινδοπρεπή λαϊκά τραγούδια». Τα τραγούδια αυτά είναι των δεκαετιών 1950-1960 και παρόλο που αποτελούν μικρό ποσοστό του συνόλου της ελληνικής δισκογραφίας της εποχής εκείνης εντάσσονται στα λεγόμενα κλασικά λαϊκά της περιόδου. Περισσότερα για τα τραγούδια αυτά μπορείτε να διαβάσετε στο βιβλίο "Ινδοπρεπών αποκάλυψη" -Ελένη Αμπατζή - Μανουήλ Τασούλας- (εδώ πληροφορίες για το βιβλίο) καθώς και σε άρθρα του τύπου εδώ και εδώ. Αξίζει επίσης να ακούσετε το CD "Bollywood - Τραγούδια της Ναργκίς" με την (ποια άλλη??) Βούλα Πάλλα (εδώ πληροφορίες). Ενώ εδώ διαβάστε για την πρόσφατη (ενδιαφέρουσα) συνεργασία Ελλήνων και Ινδών μουσικών.

Το δεύτερο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό είναι ο Mulit. Μια Ινδό-Αγγλική συμπαραγωγή διάρκειας μόλις 10 λεπτών γυρισμένη στην Ινδία το 2002 σε φιλμ 35mm για την διαφημιστική καμπάνια γνωστής βότκας. Τα γυρίσματα διάρκεσαν 8 ημέρες υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Τσέχου Ivan Zacharias. Και μην σκεφθείτε τι μπορεί να γίνει σε 10-12 λεπτά φιλμ!!! Η απάντηση είναι απλή: ΤΑ ΠΑΝΤΑ!!! Δείτε την ιστορία μιας απαγορευμένης αγάπης μεταξύ ενός κουρέα (Mulit) και της κόρης ενός αρχηγού κράτους. Μια ιστορία γεμάτη θεαματικά χορευτικά, σκηνικά που αρμόζουν στο Bollywood, εκβιασμούς, φυλακίσεις, αποδράσεις και φυσικά πολύ, πάρα πολύ τραγούδι. Μια ταινία που το 2003 ανάγκασε το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης τς Νέας Υόρκης να προσθέσει ένα αντίγραφό της στην μόνιμη συλλογή του. Στην χώρα μας η ταινία δόθηκε από γνωστό περιοδικό και φυσικά εξαντλήθηκε. Για όσους δεν προλάβατε τότε το περιοδικό, δείτε την ταινία εδώ στο γιουσουρούμ. Πάρτε ποπ κορν (δεν θα προλάβετε να τα φάτε όλα) αράξτε και απολαύστε τον απόλυτο σταρ. Τον Mulit. Καλά προβολή!!!


Για τους fan του «Γη ποτισμένη με Ιδρώτα» και της μουσικής του σας έχουμε μια έκλπηξη. Διαβάστε εδώ για το project Mother India – 21st Century Remix. Ένα σόου που παρουσιάζει τόσο την ταινία όσο και την μουσική της από μια άλλη οπτική γωνία. Καληνύχτα σας.

13 σχόλια:

ampelofilosofos είπε...

Τι μου θύμησες τώρα! Τα πρώτα παιδικά μου χρόνια,σε μια άλλη χώρα, ένα παλιό θερινό σινεμά της γειτονιάς, φίσκα στον κόσμο!
Ξέρεις, γνώρισα τις ινδικές ταινίες πριν γνωρίσω τις κλασσικές ελληνικές.
Και είναι αυτό που λές: πολύ δάκρυ, πολύ τραγούδι, πολύ χορός. Αλλά και πάντα καλό τέλος! Από τα λίγα πράγματα που θυμάμαι... :)
Νομίζω ότι ως έλληνες ταιριάζουμε περισσότερο σαν ψυχοσύνθεση με τους Ινδούς απ' οτι για παράδειγμα με τους Τούρκους΄, παρ' ότι η γεωγραφική απόσταση θα υπέβαλε το αντίθετο.

Sophia Kollia είπε...

Τι μαθαίνει ο άνθρωπος! Θα ξανάρθω να το διαβάσω καλύτερα και όλα τα λίνγκ
καληνύχτα

faraona είπε...

Ιδια ηλικια με τον Αμπελοφιλοσοφο θα εχω μαλλον ,γιατι κι εμενα το ποστ μου θυμισε παιδικα χρονια.Το εργο με τη Ναργκις το ειδα σχοδον μεχρι το τελος στον κινηματογραφο«Απολλωνα»στη Θεσ/νικη.Στο τελος εκλαιγα πια γοερα κι ο πατερας μου τσατισμενος με την μανα μου, που ολο τετοια εργα εβλεπε τοτε, με αρπαξε και πηγαμε στο παραδιπλανο σινεμα το «Πατέ» και ειδαμε κωμωδια με τον Ευθυμιου και τον Αγκοπ.

Ακομη εχω περιεργεια και μπαινω στο Γιουτουμπ να δω τετοια Βιντεακια...
Αχ τι μας θυμισες...

φιλια

zalmoxis είπε...

Καλησπέρα giousouroum!

Πολυ ωραίο το κείμενό σου και με αναφορές που αποσαφηνίζουν κάποια πράγματα όχι και τόσο γνωστά στους περισσότερους. Για να μη μιλήσω για αλήθειες που ενοχλούν πολλούς Έλληνες...
Σε ευχαριστώ και για τις αναφορές στα κείμενά μου.
Έχοντας δει τον ινδικό κινηματογράφο από διάφορες όψεις του (ως θέαμα, ως κοινωνικό δρώμενο στην ινδική επαρχία, ως πολιτικό μέσο, κ.λπ.) ένα ζήτημα που διχάζει πολλούς ιστορικούς του κινηματογράφου (και του Ινδούς) είναι εάν με τον όρο Bollywood εννοούμε εν τέλει την κινηματογραφική βιομηχανία της Βομβάης και μόνο ή όλης της Ινδίας. Και οι δύο απόψεις διαθέτουν ισχυρά επιχειρήματα. Όσο δε για τον ετεροκαθορισμό (Bollywood όπως Hollywood) σημειωτέον ότι έχουν πλέον προστεθεί σταδιακά και άλλοι ορισμοί, όπως λ. χ. το Lollywood δηλαδή η κινηματογραφική βιομηχανία της Λαχώρης και συνεκδοχικά ολόκληρου του Πακιστάν. Ωστόσο, το Lollywood παραμένει ακόμη ο "φτωχός συγγενής του Bollywood, καθώς όνειρο καταξίωσης κάθε πακιστανής ηθοποιού είναι να παίξει κάποια στιγμή σε ινδική ταινία.
Σε όλες πάντως της εγκυκλοπαίδειες για το Bollywood που έχω αποκτήσει από Αγγλία και Ινδία, υπάρχει η τάση μεταξύ των δύο απόψεων να προτιμάται η ευρύτερη έννοια (ολόκληρου του ινδικού κινηματογράφου και όχι μόνο της Βομβάης) μάλλον για λόγους εθνικής σκοπιμότητας και όχι μόνο. Και είναι ενδεικτικό, ότι ταινίες γυρισμένες σε γλώσσες Ταμίλ, Χίντι ή Μπενγκάλι, όλες αποκαλούνται "Μπόλλυγουντ".

@ ampelofilosogos,

είναι εκπληκτικό το πόσες ομοιότητες υπάρχουν πέρα από την ψυχοσύνθεση που αναφέρεις μεταξύ Ελλήνων και Ινδών ακόμη και σε παραδόσεις και έθιμα!

Giousurum είπε...

@ ampelofilosofos
(symfono me auto pou egrapse o zalmoxis) einai pragmatka ekpliktiko to poses moiotites exoume me tous indous parolo tin apostasi pou xorizei tis dyo xores.

@ Sofia
sou proteini na divaseis kai ta sxolia alla kai na deis kai to Mulit. Eina APITHANO!!!

@ faraona
xairomai pou sou thymisa omorfa pragmata apo to parelthon.

@ zalmoxis
eyxaristo gia ta sxolia kai tis epipleon plirofories. Einai simantiko otan proerxontai apo enan pio enimeromeno kai eidiko gia to thema.psaxe to CD me tin synergasia Indon - Ellinon (ean den to exeis idi). Einai poly omorfo to apotelsma.


Osoi den exete dei to Mulit, afieroste deka lepta kai deite to. Milame gia foveri tainioula.

Kalo apogeuma

ange-ta είπε...

Τελικά, όλοι τους ίδιους συνειρμούς είχαμε. Κλάματα και καλοκαιρινό σινεμά.

Βρηκα ένα απο τα βιβλία που σου έχω αναφέρει.
Το πορτρέτο ενός δολοφόνου
Συγγραφέας: Κόρνγουελ, Πατρίσια.
Η ατμόσφαιρα της Αγγλίας της εποχης συναρπαστική.

Το άλλο του Βόνεγκατ, όταν πάω για βιβλία θα το βρω. Γιατι στη δική μου βιβλιοθηκη, μόνο κατα λάθος θα βρω κάτι

Giousurum είπε...

@ abge-ta
PAnta me epipleon kai xrisimes plirofories.

Kalo Mina se olous.

skoinovatis είπε...

Eξαιρετική η εγγραφή σου, Γιουσουρούμ,όπως και του zalmoxis. Έχω δει λίγες ταινίες του Μπόλλυγουντ, και πάρα πολλές ελληνικές που δεν διαφέραν και πολύ, αφού τα θέματα, σενάριο, μουσικές, παίξιμο ηθοποιών κτλ. ήταν παρμένα από τον Ινδικό κινηματογράφο...
Αυτό που θα 'θελα να επισημάνω είναι το μέγεθος της αγοράς που απευθύνονται αυτές οι ταινίες (εισιτήρια). Είναι τεράστιο τόσο στην Ινδία, όσο και στον υπόλειπο κόσμο (περισσότερο Ασία και Ανατολική Αφρική, και όπου αλλού υπάρχουν Ινδοί, Ην.Β.,ΗΠΑ κλπ).
Εδώ στην Ελλάδα πλέον δύσκολα να πουλήσει μια τέτοια ταινία.΄
Και κάτι ακόμα, υπάρχει και ανεξάρτητος Ινδικός κινηματογράφος.
Το βιντεάκι με τον Mulit,αριστουργηματικό!
Να μη σε κουράζω, μπράβο και πάλι για τις αναρτήσεις σου, καλό μήνα και καλό καλοκαίρι!

akrat είπε...

καλημερούδια...
διδακτικόν...
πάντα τέτοια...

Giousurum είπε...

@ akrat
Tin kalispera mou akrat.


@ skoinovatis
Exeis dikio toso gia to megethos tou koinou pou oi tainies autes apauthinontai oso fysika gia tin yparxi anexartitou Indikou Kinimatografou. Etsi gia na min nomizoume oti stin India oles oi tainies einai Bollywood. symfono episis gia ton Mulit.

Ανώνυμος είπε...

kalhspera k an mporei kapoios na vohtisei se kati pou psaxnw kairo poly, h voula palla tragoudise mipws to tragoudi "de me ponese kaneis" (kardia mou kahmenh) gnwrizei kapoios na mou pei? sas eyxaristw...

Giousurum είπε...

@ anomymos
Ego to tragoudi stin elliniki tou version to gnorisa apo Strato Dionysiou & Veatriki Kali.
To exoun pei episis (se neotera xronia) Arvanitaki, Arleta klp.
Exo diavasei se arketa arthra oti to exei pei kai i voula Palla alla den to exo akouseipote se auti tin ektelesi.

Ανώνυμος είπε...

Είμαι 60 χρόνων και ακόμα
Βλέπω και ακούω Ινδία
είμαι ο μεγαλύτερος λάτρης σε αυτήν την γη
Κυριολεκτώ και δεν σηκονω κουβέντα
Επ αυτο η τρέλα μου μ έκανε να μάθω
Και ινδικά ναι και μη γελάτε καθόλου έξοχα 2000 κασέτες με τραγούδια παλιά εχω χαλάσει πολλά λεφτά για τραγούδια με rafi Lata
Kishor mahendra asha Bosle
Αλα ο κορυφαίος όλων είναι ο MOHD RAFI ακόμα με τρελαίνει η φωνή του