Απρίλιος στο Στάιν: ένα μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Στράιμπελ για ένα κομμάτι της ιστορίας μιας μικρής Αυστριακής πόλης με έντονο Ελληνικό ενδιαφέρον

Βορειοδυτικά της Βιέννης καταμεσής της πανέμορφης κοιλάδας του Wachau πάνω στον Δούναβη, βρίσκεται η μικρή πόλη Krems κομμάτι της οποίας αποτελεί η περιοχή του Στάιν. Σε αυτή την μακρινή και σχετικά άγνωστη στους περισσότερους Έλληνες περιοχή, κρύβεται μια από τις πολλές άγνωστες σελίδες της Ελληνικής ιστορίας που αναφέρονται στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο και τα εγκλήματα των Ναζί. Mία ιστορία που μας δείχνει πως η μικρή αυτή πόλη ξέρει να τιμά έναν Έλληνα, τον κο. Γεράσιμο Γαρνέλη, ο οποίος φυλακίστηκε στις φυλακές της πόλης, λόγω της συμμετοχής του στην αντίσταση κατά του ναζισμού στην κατεχόμενη Ελλάδα, δίνοντας το όνομά του σε έναν δρόμο της περιοχής (Gerasimos-Garnelis-Weg).

Σελίδες που έγινες γνωστές στο Ελληνικό αναγνωστικό κοινό όταν τον Απρίλιο του 2018 (73 χρόνια μετά την ιστορία που διηγούνται οι σελίδες αυτές) οι εκδόσεις Αλφειός εξέδωσαν στην γλώσσα μας το μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Στράιμπελ με τίτλο Απρίλιος στο Στάιν.

Όμως ας αφήσουμε το ίδιο το βιβλίο να μας πει στην ιστορία του.... (από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

"...Μια πόλη κοιτάζει επιτέλους κατάματα την ιστορία της. Κατά τη διάρκεια του ναζιστικού καθεστώτος βίας η φυλακή στο Κρεμς-Στάιν ήταν η μεγαλύτερη στην Όστμαρκ, την «Επαρχία της Αυστρίας». Τα τσιράκια του ναζιστικού καθεστώτος φυλάκιζαν, βασάνιζαν και υπέβαλλαν σε καταναγκαστική εργασία τους αντιστασιακούς αγωνιστές που κατέληγαν εκεί από όλη την Ευρώπη. Υπολογίζεται, μάλιστα, ότι ανάμεσα σε όσους είχαν φυλακιστεί στο Στάιν ήταν και σχεδόν 400 Έλληνες, κυρίως πολιτικοί κρατούμενοι. Λίγο πριν από το τέλος του πολέμου, όμως, μια αναπάντεχη εντολή περιπλέκει τα πράγματα: Όλοι οι κρατούμενοι πρέπει να αποφυλακιστούν. Έτσι, στις 6 Απριλίου 1945 οι πύλες της φυλακής ανοίγουν. Ωστόσο, τα Ες Ες, τα Τάγματα Εφόδου και η Βέρμαχτ, με τη βοήθεια και του τοπικού πληθυσμού, κυνηγούν και δολοφονούν εκατοντάδες πολιτικούς
κρατουμένους, επιδιδόμενοι σε μια σφαγή άνευ προηγουμένου. Ο ιστορικός Ρόμπερτ Στράιμπελ συνέλεξε με πλήθος προσωπικών συνεντεύξεων τις αναμνήσεις των ανθρώπων που επέζησαν και τις συνέδεσε μεταξύ τους δημιουργώντας ένα πολυφωνικό, συγκλονιστικό μυθιστόρημα, το οποίο αναβιώνει για πρώτη φορά ένα ξεχασμένο κομμάτι της σύγχρονης αυστριακής ιστορίας, θίγοντας ταυτόχρονα με ξεχωριστό τρόπο και ορισμένες πτυχές της ελληνικής ιστορικής πραγματικότητας..."

Λεπτομέρειες βιβλίου

Ξενόγλωσσος τίτλος APRIL IN STEIN 

Εκδότης ΑΛΦΕΙΟΣ 

Χρονολογία Έκδοσης Απρίλιος 2018 

Αριθμός σελίδων 368 

Μετάφραση ΧΑΛΑΡΗ ΜΑΡΙΑΝΝΑ 

Επιμέλεια ΜΑΖΑΡΑΚΗ ΛΕΝΙΑ 

Συγγραφέας/Δημιουργός (Ελληνικά) ΣΤΡΑΙΜΠΕΛ ΡΟΜΠΕΡΤ

Θα πρέπει όμως να τονίσουμε ότι η πρώτη (?) φορά που οι φυλακές στο Στάιν και η ιστορία των Ελλήνων εμφανίστηκαν σε Ελληνικό βιβλίο ήταν το 1987 με την καταγραφή της προσωπικής ιστορίας "Νίκου Μαυράκη, φυλακές Stein" από τον Αντώνη Σανουδάκη και τις εκδόσεις Κνωσσός. 

Η νουβέλα του Γιώργου Τσαντίκου : Άλλη μια σοβιετική στάση λεωφορείου

Από τις εκδόσεις "Χαραμάδα" έρχεται μια ξεκαρδιστική νουβέλα που εκτυλίσσεται στα Γιάννενα σε με μια νέο-νουάρ ατμόσφαιρα. Δεν είναι εύκολο να περιγράψεις το σκηνικό και την ιστορία που στήνει ο Τσαντίκος,  (Μας) μιλάει για τον ιδεολογικό χάρτη της Ελλάδας όπως και χτίστηκε από την μεταπολίτευση έως τώρα και όλοι μας (λίγο ή πολύ) σιχτηρίζουμε αλλά δεν κάνουμε και πολλά να αλλάξει. Ευρωπαϊκά προγράμματα, πρόσφυγες άνευ διαβατηρίων, αστυνομικοί εκτός ελέγχου και νόμου κλπ. Η "Άλλη μια σοβιετική στάση λεωφορείου" διαβάζεται μονορούφι και εάν συνοδεύεται από καλή μουσική τόσο το καλύτερο.

"..Όταν περιμένεις κάτι συνήθως δεν έρχεται. Αλλά γενικώς δεν ξέρεις από πού θα σου 'ρθει. Κι αν έχεις ένα κυλικείο στο πανεπιστήμιο, έναν υπάλληλο που πουλάει φούντα μαζί με τις ζαμπονοτυρόπιτες, έναν παλιό συμμαθητή ο οποίος είναι χωμένος σε ΜΚΟ και προγράμματα, μια δημοσιογράφα ενός τοπικού καναλιού που ψάχνει το λαβράκι και μια μυστική ομάδα που αναλαμβάνει να σε προστατεύσει από ό, τι κακό μπορεί να σου συμβεί, τότε, σίγουρα, δεν ξέρεις από πού θα σου 'ρθει. Μια ξεκαρδιστική νουβέλα από τον Γιώργο Τσαντίκο, σε απευθείας εγκεφαλική σύνδεση με τον Λένο Χρηστίδη και τον Γιάννη Πλιώτα, που δεν πρόκειται να αφήσεις από τα χέρια σου αν δεν φτάσεις στην τελευταία σελίδα. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)"

Νίκος Καζαντζάκης : «Τα προβλήματα του νεοελληνικού πολιτισμού»

Πρώτα πρώτα, του αποκρίθηκα, πρέπει να πάρουμε σωστή κι αξιοπρεπή στάση απέναντι στους αρχαίους. Οι αρχαίοι δεν είναι πια δικοί μας μονάχα ¨πρόγονοι¨, είναι όλης της άσπρης φυλής. Δεν πρέπει να γινόμαστε γελοίοι μπροστά τους σα να είμαστε ραγιάδες. Οι πρόγονοι ξέφυγαν πια από την κατοχή μιας ορισμένης γης και ράτσας, τώρα κι αιώνες πήδηξαν από την Ελλάδα στη Δύση, έσμιξαν με καινούριες ράτσες, δημιούργησαν νέο πολιτισμό, αγάπησαν κι αγαπούν όσους τους νιώθουν. Μονάχα γι’ αυτούς είναι βαθιά, πραγματικά πρόγονοι. Μπορούσα μάλιστα να υποστηρίξω και τούτο: Κανένας δεν εννοεί λιγότερο τους προγόνους από τους επίγονους. Μα αυτό θα μας πάει μακριά και δεν έχουμε καιρό. 

Ο Δυτικός πολιτισμός πάλι είναι καταπληχτική κατάχτηση του νεότερου ανθρώπου. Είναι σύγχρονός μας, θέμε δε θέμε μας πήραν οι ρόδες του, ταυτίσαμε την τύχη μας με τη δική του. Τρώμε, ντυνόμαστε, κατοικούμε, ενεργούμε, στοχαζόμαστε κάτω από τη φοβερή του επίδραση. Δε γλιτώνουμε. Κανένα έθνος πια δε γλιτώνει. Κι όποιο αποπειραθεί να γλιτώσει, είναι χαμένο, θα το φαν όλα τ’ άλλα έθνη. Ζούμε το βιομηχανικό πολιτισμό της εποχής μας, που καμιά σχέση δεν έχει μήτε με την κλασική εποχή της ομορφιάς μήτε με την ανατολίτικη μεταφυσική επιδημία. 

Για ένα Δυτικό έθνος το πρόβλημα του πολιτισμού δεν είναι τόσο δύσκολο και πολύπλοκο όσο για μας. Προσαρμοσμένοι φυσικά στον ντόπιο τους Δυτικό πολιτισμό, μάχουται μονάχα να τον προχωρήσουν και να του δώσουν, όσο μπορούν, δικές του εθνικές απόχρωσες. Μα εμείς βρισκόμαστε ανάμεσα Ανατολής και Δύσης. Προνομιούχα, λεν, είναι η θέση της Ελλάδας, και συνάμα επικίντυνο πολύ γεωγραφικό και ψυχικό σημείο του κόσμου. Μέσα μας υπάρχουν βαθιές δύναμες εχθρικές στο ρυθμό της Δύσης. Έχουμε, για να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε, να συμφιλιώσουμε μέσα μας τρομερούς δαιμόνους. Ποιο είναι λοιπόν το χρέος μας; 

Εγώ έτσι μονάχα μπορώ χοντρικά να το διατυπώσω: Η Ανατολή με τις μεγάλες πολλές λαχτάρες της, με την άμεσή της επαφή με τη μυστηριώδη ουσία του κόσμου, θ’ αποτελεί πάντα για τον Έλληνα, το ζεστό, σκοτεινό, πλούσιο Υποσυνείδητο. Αποστολή του είναι πάντα ο ελληνικός νους να το φωτίσει, να το οργανώσει και να το κάμει συνειδητό. Όταν το κατόρθωσε, δημιούργησε αυτό που λέμε ελληνικό θάμα. Η Ανατολή είναι το άμορφο, ο ελληνικός νους ήταν πάντα η δύναμη που ένα αγαπούσε κι επιδίωκε απάνω απ’ όλα, τη μορφή. Να δώσουμε μορφή στον άμορφο, να κάνουμε λόγο την ανατολίτικη κραυγή, αυτό είναι το χρέος μας. Δεν μπορούμε ν’ αρνηθούμε μήτε την Ανατολή μήτε τη Δύση, είναι μέσα μας βαθιά κι οι δυο αντίδρομες δυνάμεις και δεν ξεκολνούν. Είμαστε υποχρεωμένοι ή να φτάσουμε στο λαμπικάρισμα της Ανατολής σε Δύση, να πετύχουμε δηλαδή μια δυσκολότατη σύνθεση, ή να χαροπαλεύουμε δούλοι.

Το κείμενο είναι το τελευταίο άρθρο της σειράς «Ένα ταξίδι εις την Πελοπόννησον» με τίτλο «Τα προβλήματα του νεοελληνικού πολιτισμού», στην Καθημερινή (Τετάρτης 15 Δεκεμβρίου 1937).

Επίσης αποτελεί το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου "Ταξιδεύοντας. Ιταλία, Αίγυπτος, Σινά, Ιερουσαλήμ, Κύπρος, Μοριάς"

(λογοτεχνικά και άλλα αποσπάσματα): ROUSSEAU JEAN-JACQUES - 0 ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΚΑΙ ΣΟΦΙΑ

"...Την κατηγορείς πως δεν είναι πια η ίδια! Ω, Αιμίλιε, κι εσύ δεν έχεις αλλάξει καθόλου; Αχ! Η αστάθειά της είναι έργο της δικής σου επιπολαιότητας. Εκείνη είχε ορκιστεί να σου είναι πιστή· κι εσύ δεν είχες ορκιστεί να τη λατρεύεις αιώνια; Την εγκαταλείπεις, και θέλεις εκείνη να μείνει δική σου· την περιφρονείς, και θέλεις εκείνη να σε τιμά αιώνια! Μα η δική σου ψυχρότητα, η λήθη, η αδιαφορία σου σ' έβγαλαν απ' την καρδιά της. Αθέτησε τους όρκους της ακολουθώντας απλώς το παράδειγμά σου. Αν δεν την είχες παραμελήσει, εκείνη ποτέ δεν θα σε πρόδινε. Αυτά τα λόγια, που ακόμα και στις μέρες μας μπορεί να ηχούν προχωρημένα, γράφτηκαν από έναν άνθρωπο που έζησε στα μέσα του 18ου αιώνα: τον μεγάλο φιλόσοφο Ζαν-Ζακ Ρουσσώ. Στο ημιτελές έργο του Αιμίλιος και Σοφία υποστηρίζει ότι ο συζυγικός δεσμός δεν πρέπει να στηρίζεται στις συμβατικότητες της κοινωνίας, αλλά στην ελεύθερη εκλογή που υπαγορεύεται μόνο από τον έρωτα..."

(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

(λογοτεχνικά αποσπάσματα) Ο Κοραής και η κατάσταση των Ελλήνων

"..Από φρικτής ανομίας σχολείον εξεπηδήσαμεν όλοι, μολυσμένοι όλοι, άλλος πολύ, άλλος ολίγον με της φιλαρχίας και της πλεονεξίας την παράνομον βαφήν. Ελευθερωθέντες από Τούρκους, εζήσαμεν έως της παρούσης ώρας ως Τούρκοι, ή μάλλον υπερέβημεν και αυτούς τους Τούρκους... Η παρούσα μας κατάστασις είναι τοιαύτη, ώστε και άγγελος εξ ουρανού αν καταβή να μας βασιλεύση, κινδυνεύομεν να τον μεταμορφώσωμεν εις διάβολον... Η αδικία λαμβάνει μορφήν και πρόσωπον αναίσχυντου προδοσίας... "

Αδαμάντιος Κοραής

Επιστολές προς το έθνος. 

Εκδότης: Ροές

Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες : Αν ο Θεός μου δώριζε ένα κομμάτι ζωή....

«Αν ο Θεός ξεχνούσε για μια στιγμή ότι είμαι μια μαριονέτα φτιαγμένη από κουρέλια και μου χάριζε ένα κομμάτι ζωή, ίσως δεν θα έλεγα όλα αυτά που σκέφτομαι, αλλά σίγουρα θα σκεφτόμουν όλα αυτά που λέω εδώ. Θα έδινα αξία στα πράγματα, όχι γι' αυτό που αξίζουν, αλλά γι' αυτό που σημαίνουν. Θα κοιμόμουν λίγο, θα ονειρευόμουν πιο πολύ, γιατί για κάθε λεπτό που κλείνουμε τα μάτια, χάνουμε εξήντα δευτερόλεπτα φως. Θα συνέχιζα όταν οι άλλοι σταματούσαν, θα ξυπνούσα όταν οι άλλοι κοιμόνταν. Θα άκουγα όταν οι άλλοι μιλούσαν και πόσο θα απολάμβανα ένα ωραίο παγωτό σοκολάτα!

Αν ο Θεός μου δώριζε ένα κομμάτι ζωή, θα ντυνόμουν λιτά, θα ξάπλωνα μπρούμυτα στον ήλιο, αφήνοντας ακάλυπτο όχι μόνο το σώμα αλλά και την ψυχή μου. Θεέ μου, αν μπορούσα, θα έγραφα το μίσος μου πάνω στον πάγο και θα περίμενα να βγει ο ήλιος. Θα ζωγράφιζα μ' ένα όνειρο του Βαν Γκογκ πάνω στα άστρα ένα ποίημα του Μπενεντέτι κι ένα τραγούδι του Σερράτ θα ήταν η σερενάτα που θα χάριζα στη σελήνη. Θα πότιζα με τα δάκρια μου τα τριαντάφυλλα, για να νοιώσω τον πόνο από τ' αγκάθια τους και το κοκκινωπό φιλί των πετάλων τους...

Θεέ μου, αν είχα ένα κομμάτι ζωή... Δεν θα άφηνα να περάσει ούτε μία μέρα χωρίς να πω στους ανθρώπους ότι αγαπώ, ότι τους αγαπώ. Θα έκανα κάθε άνδρα και γυναίκα να πιστέψουν ότι είναι οι αγαπητοί μου και θα ζούσα ερωτευμένος με τον έρωτα.

Στους ανθρώπους θα έδειχνα πόσο λάθος κάνουν να νομίζουν ότι παύουν να ερωτεύονται όταν γερνούν, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι γερνούν όταν παύουν να ερωτεύονται! Στο μικρό παιδί θα έδινα φτερά, αλλά θα το άφηνα να μάθει μόνο του να πετάει. Στους γέρους θα έδειχνα ότι το θάνατο δεν τον φέρνουν τα γηρατειά αλλά η λήθη. Έμαθα τόσα πράγματα από σας, τους ανθρώπους... Έμαθα πως όλοι θέλουν να ζήσουν στην κορυφή του βουνού, χωρίς να γνωρίζουν ότι η αληθινή ευτυχία βρίσκεται στον τρόπο που κατεβαίνεις την απόκρημνη πλαγιά. Έμαθα πως όταν το νεογέννητο σφίγγει στη μικρή παλάμη του, για πρώτη φορά, το δάχτυλο του πατέρα του, το αιχμαλωτίζει για πάντα. Έμαθα πως ο άνθρωπος δικαιούται να κοιτά τον άλλον από ψηλά μόνο όταν πρέπει να τον βοηθήσει να σηκωθεί. Είναι τόσα πολλά τα πράγματα που μπόρεσα να μάθω από σας, αλλά δεν θα χρησιμεύσουν αλήθεια πολύ, γιατί όταν θα με κρατούν κλεισμένο μέσα σ' αυτή τη βαλίτσα, δυστυχώς θα πεθαίνω.

Να λες πάντα αυτό που νιώθεις και να κάνεις πάντα αυτό που σκέφτεσαι. Αν ήξερα ότι σήμερα θα ήταν η τελευταία φορά που θα σ' έβλεπα να κοιμάσαι, θα σ' αγκάλιαζα σφιχτά και θα προσευχόμουν στον Κύριο για να μπορέσω να γίνω ο φύλακας της ψυχής σου. Αν ήξερα ότι αυτή θα ήταν η τελευταία φορά που θα σ' έβλεπα να βγαίνεις απ' την πόρτα, θα σ' αγκάλιαζα και θα σού 'δινα ένα φιλί και θα σε φώναζα ξανά για να σου δώσω κι άλλα. Αν ήξερα ότι αυτή θα ήταν η τελευταία φορά που θα άκουγα τη φωνή σου, θα ηχογραφούσα κάθε σου λέξη για να μπορώ να τις ακούω ξανά και ξανά. Αν ήξερα ότι αυτές θα ήταν οι τελευταίες στιγμές που σ' έβλεπα, θα έλεγα "σ' αγαπώ" και δεν θα υπέθετα, ανόητα, ότι το ξέρεις ήδη. Υπάρχει πάντα ένα αύριο και η ζωή μας δίνει κι άλλες ευκαιρίες για να κάνουμε τα πράγματα όπως πρέπει, αλλά σε περίπτωση που κάνω λάθος και μας μένει μόνο το σήμερα, θα ΄θελα να σου πω πόσο σ' αγαπώ κι ότι ποτέ δεν θα σε ξεχάσω.

Το αύριο δεν το έχει εξασφαλίσει κανείς, είτε νέος είτε γέρος. Σήμερα μπορεί να είναι η τελευταία φορά που βλέπεις τους ανθρώπους που αγαπάς. Γι' αυτό μην περιμένεις άλλο, κάν' το σήμερα, γιατί αν το αύριο δεν έρθει ποτέ, θα μετανιώσεις σίγουρα για τη μέρα που δεν βρήκες χρόνο για ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, ένα φιλί και ήσουν πολύ απασχολημένος για να κάνεις πράξη μια τελευταία τους επιθυμία. Κράτα αυτούς που αγαπάς κοντά σου, πες τους ψιθυριστά πόσο πολύ τους χρειάζεσαι, αγάπα τους και φέρσου τους καλά, βρες χρόνο για να τους πεις "συγνώμη", "συγχώρεσέ με", "σε παρακαλώ", "ευχαριστώ" κι όλα τα λόγια αγάπης που ξέρεις. Κανείς δεν θα σε θυμάται για τις κρυφές σου σκέψεις. Ζήτα απ' τον Κύριο τη δύναμη και τη σοφία για να τις εκφράσεις. Δείξε στους φίλους σου τι σημαίνουν για σένα».

Ο Κούντερα και η πρόβα της ζωής

"..Δεν υπάρχει κανένας τρόπος για να εξακριβωθεί ποια απόφαση είναι η καλή, γιατί δεν υπάρχει κανένα μέτρο σύγκρισης. 

Όλα τα ζούμε αμέσως για πρώτη φορά και χωρίς προετοιμασία. Είναι σαν να έμπαινε ένας ηθοποιός στη σκηνή χωρίς ποτέ άλλοτε να έχει κάνει μία πρόβα. Αλλά τι μπορεί να αξίζει η ζωή αν η πρώτη πρόβα της ζωής δεν είναι παρά η ίδια η ζωή; Αυτό είναι που κάνει τη ζωή να μοιάζει πάντα με σκιαγράφημα. 

Αλλά ακόμα και το σκιαγράφημα δεν είναι η σωστή λέξη, γιατί ένα σκιαγράφημα είναι πάντοτε το προσχέδιο ενός πράγματος, ή προετοιμασία ενός πίνακα, ενώ το σκιαγράφημα που είναι η ζωή μας δεν είναι για τίποτα προσχέδιο, είναι ένα προσχέδιο χωρίς πίνακα..."

Μίλαν Κούντερα "Η αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι"

Εκδόσεις ΕΣΤΙΑ

O Henry Miller σχολιάζει τον Τροπικό του Καρκίνου

Ο Τροπικός του Καρκίνου (ή βόρειος τροπικός) είναι ένας από τους πέντε βασικούς νοητούς κύκλους γεωγραφικού πλάτους στη χαρτογράφηση της Γης. 

Ο Τροπικός του Καρκίνου είναι όμως και το γνωστότερο μυθιστόρημα του Αμερικανού συγγραφέα Henry Miller. Eίναι ένα από τα πιο καταλυτικά μυθιστορήματα στην ιστορία της λογοτεχνίας, το magnum opus του συγγραφέα, το οποίο και εκδίδεται το 1934 στην Γαλία και την Ευρώπη. Για περίπου 30 χρόνια ήταν στην λίστα των απαγορευμένων και δεν είχε κυκλοφορήσει στις ΗΠΑ.

Ο ίδιος ο Miller είχε γράψει για το βιβλίο του:

«Αυτό δεν είναι βιβλίο. Είναι ένας λίβελος, ένα κακολόγημα, η δυσφήμηση κάποιου ανθρώπου. Δεν είναι βιβλίο στην κανονική έννοια του όρου. Καθόλου. Δεν αποτελεί παρά μια παρατεταμένη διαρκή προσβολή, δεν αντιπροσωπεύει παρά μια ροχάλα εκσφενδονισμένη στο πρόσωπο της Τέχνης, μια κλωτσιά στα μαλακά των Θεών, του Ανθρώπου, της Μοίρας, του Χρόνου, της Αγάπης, της Ομορφιάς του καθετί, του οποιουδήποτε θελήσετε. Σκοπεύω να σας πω ένα τραγούδι, λίγο παράφωνα ίσως, αλλά θα το πω. Θα το πω ενώ εσείς θα κοάζετε και θα χορέψω πάνω στα βρώμικά σας πτώματα».

(λογοτεχνικά αποσπάσματα) Jack Kerouac : Aς πιούμε στην υγειά των τρελών

Aς πιούμε στην υγειά των τρελών, των απροσάρμοστων, των επαναστατών, των ταραχοποιών. Σε αυτούς που βλέπουν τα πράγματα διαφορετικά, που δεν τιμούν τους κανόνες, που δεν σέβονται την τάξη…

Μπορεί να τους επαινέσεις, να διαφωνήσεις, να τους τσιτάρεις, να δυσπιστήσεις, να τους δοξάσεις ή να τους κακολογήσεις. Αλλά δεν μπορείς να τους αγνοήσεις.

Γιατί αλλάζουν πράγματα. Βρίσκουν, φαντάζονται, βοηθάνε, ερευνούν, φτιάχνουν, εμπνέουν. Σπρώχνουν μπροστά τα πάντα.

Ίσως, πρέπει να είναι τρελλοί. Πώς αλλιώς θα κοιτάξουν ένα άδειο καμβά και θα δουν έργο τέχνης; Ή θα καθίσουν στη σιωπή και θ’ ακούσουν τραγούδι που δεν έχει γραφτεί; Εκεί που κάποιοι βλέπουν τρελούς, εμείς βλέπουμε μεγαλοφυΐες.

Γιατί οι άνθρωποι που είναι αρκετά τρελοί για να πιστεύουν ο,τι μπορούν ν’ αλλάξουν τον κόσμο, είναι αυτοί που στο τέλος το κάνουν.

 Jack Kerouac 

(λογοτεχνικά αποσπάσματα) Ο Khalil Gibran, ο Προφήτης και τα παιδιά

«Kαι μια γυναίκα που βαστούσε ένα μωρό στην  αγκαλιά της είπε: Μίλησε μας για τα παιδιά.

Και είπε αυτός (ο προφήτης):  Τα παιδιά δεν είναι δικά σας παιδιά.  Είναι οι γιοι και οι κόρες της λαχτάρας της ζωής  για τον εαυτό της. Έρχονται στον κόσμο μέσα από σας  αλλά δεν προέρχονται από εσάς  και παρότι είναι μαζί σας, δεν ανήκουν σε σας.

Mπορείτε να τους δώσετε την αγάπη σας  όχι όμως τις σκέψεις σας  Γιατί έχουν τις δικές τους σκέψεις.  Μπορείτε να στεγάσετε το σώμα τους  όχι όμως την ψυχή τους.  Γιατί η ψυχή τους ζει στο σπίτι του αύριο  που εσείς δεν μπορείτε να το επισκεφτείτε  ούτε καν στα όνειρά σας.  Μπορείτε να πασχίσετε να τους μοιάσετε  μην προσπαθείτε όμως να τα κάνετε να σας μοιάσουν.

Γιατί η ζωή δεν πηγαίνει πίσω  ούτε μένει στο χτες.

Eίστε τα τόξα απ’ τα οποία τινάζονται  σαν ζωντανές σαϊτες τα παιδιά σας.  Ο τοξότης βλέπει στόχο στη γραμμή του Απείρου  και σας λυγίζει με τη δύναμή Του ώστε οι σαϊτες Του  να φύγουν γοργά και να φτάσουν μακριά.  Δεχτείτε το λύγισμά σας στα χέρια Του με χαρά. γιατί αυτός, όπως αγαπά τη σαϊτα που εκτοξεύεται  αγαπά και τόξο που είναι σταθερό»

GIBRAN KAHLIL

Ο ΠΡΟΦΗΤΗΣ - Ο ΚΗΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΗ

Εκδότης: PRINTA

(ένα βιβλίο και μια ταινία): Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν

Το βιβλίο........................................

Τίτλος: Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν (τσέχικα: Ostře sledované vlaky, αγγλικά: Closely Watched Trains)

Συγγραφέας: Μπόχουμιλ Χράμπαλ 

Έτος πρώτης κυκλοφορίας: 1965

Το 1965 κυκλοφορεί το υπέροχο μυθιστόρημα του Μπόχουμιλ Χράμπαλ (Bohumil Hrabal, 1914 – 1997) με τον τίτλο «Τρένα υπό στενή παρακολούθηση» που έγινε ευρύτερα γνωστό από τη μεταφορά του στον κινηματογράφο με τον τίτλο «Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν». Ο Μπόχουμιλ Χράμπαλ γενήθηκε στην πόλη Μπρνο (Brno) της πάλαι ποτε Τσεχοσλαβακίας και υπήρξε διδακτορας νομικής στο φημισμένο Πανεπιστήμιο του Καρόλου της Πράγας ενω δεν άσκησε ποτέ το επάγγλεμα του δικηγόρου μιας και έκανε πληθώρα άλλων επαγγελμάτων όπως σιδηροδρομικός, τηλεγραφητής, εργάτης χαλυβουργίας, υπάλληλος συμβολαιογραφείου, αλλά και στο θέατρο. 

Ο Χράμπαλ όταν επιδοκίμασε το «Μανιφέστο των δύο χιλιάδων λέξεων» (1968),ένα από τα σημαντικότερα κείμενα της ‘Άνοιξης της Πράγας το οποίο είχε υπογραφεί από διάφορους διανοούμενους με αίτημα το σεβασμό των ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων συμπεριλήφθηκε, αυτόματα την λίστα των απογορευμένων συγγραφέων και έκτοτε το έργα του κυκλοφορούσαν μόνο στο εξωτερικό. 

Το 1968 και ενώ ο  Χράμπαλ παρέμεινε άγνωστος στην χώρα μας, οι εκδόσεις «Κάλβος» αποφάσισαν να εκδώσουν το βιβλίo υπό τον τίτλο "Τα Τραίνα" σε μετάφραση της Ρενέ Ψυρούκη. 

Βρισκόμαστε στην πρώτη εποχή της επταετίας και η χούντα έχει θέσει σε ισχύ τις περίφημες διατάξεις περί προληπτικής λογοκρισίας («προληπτικού ελέγχου»). Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές κάθε υπό έκδοση κείμενο έπρεπε να ελεγχθεί από τη λογοκρισία και να προχωρήσει η εκπτύπωση και κυκλοφορία του μόνον όταν έχει εξασφαλιστεί η εγκρισή των αρχών.

Όταν οι "αρχές" ανακάλυψαν τις αναλυτικές περιγραφές ερωτικών σκηνών που περιέχονται στο βιβλίο πετσόκοψαν ότι τους ήρθε και έδωσαν το τελικό εγκεκριμένο κείμενο στις εκδόσεις για  τύπωση. Παρόλο που οι επιβαλόμενες αλλαγές στο κείμενο ήταν αρκετές, ο εκδοτικός οίκος προχώρησε στην έκδοση (του βιβλίου) χωρίς να τις λάβει υπόψην συμπεριλαμβάνοντας και δύο διηγήματα του συγγραφέα που δεν πέρασαν ποτέ από τη λογοκρισία. 

Η ιστορία του βιβλίου έχει ως εξής: o νεαρός Μίλος εργάζεται ως μαθητευόμενος στο σιδηροδρομικό σταθμό ενός χωριού στην κατεχόμενη από τους Γερμανούς Τσεχοσλοβακία. Του αρέσει να βλέπει τα τρένα να περνούν και να κάνει όνειρα. O πόλεμος και οι συνέπειές του δεν τον πολυαπασχολούν. Το πρόβλημά του είναι ο ανεκπλήρωτος έρωτας του για μία ωραία γυναίκα. Έχει να λύσει ένα φλέγον προσωπικό ζήτημα: να ξεπεράσει το ερωτικό σύμπλεγμα του πρωτάρη και να καταφέρει να έχει μια ολοκληρωμένη σεξουαλική επαφή. Στην επιδίωξή του αυτή, θα γίνει ήρωας κωμικοτραγικών καταστάσεων, μέχρι που θα εμπλακεί σε μια επιχείρηση ανατίναξης ενός γερμανικού τρένου που μεταφέρει πυρομαχικά και θα γίνει, άθελά του, ήρωας της αντίστασης.

  

Και η ταινία..............................................................

Το βιβλίο του Χράμπαλ μεταφέρθηκε στην μεγάλη οθόνη to 1966, σε σκηνοθεσία και σενάριο Γίρι Μένζελ ενώ θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες ταινίες του Νέου Κύματος Τσεχοσλοβακίας.

Τα γυρίσματα της ταινίας (από την Barrandov Studios, Ceskoslovensky Films) που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή Λοντένιτσε και στον σταιδηροδρομικό σταθμό της, άρχισαν τον Φεβρουάριο του 1966 και ολοκληρώθηκαν στα τέλη Απριλίου του ίδιου χρόνου. Η πρεμιέρα στην Τσεχοσλοβακία έγινε στις 18 Νοεμβρίου και κέρδισε αμέσως κριτικούς αλλά (το κυριώτερο) και το κοινό. 

Το 1966 κερδίζει το Μεγάλο Βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Μανχάιμ-Χαϊδελβέργης και το 1968 το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας της Αμερικανικής Ακαδημίας.

Την μουσική της ταινίας εχει γράψει ο Ζίρι Σουστ ενώ την φωτογραφία υπογράφει ο Γιαρόμιρ Σοφρ και το μοντάζ η Jiřina Lukešová.

Υπήρξε η σκεψη να υποδηθεί τον πρωταγωνιστή Μίλος ο ίδιος ο Μένζελ καθώς η πρώτη επιλογή Βλάντιμιρ Πούτσολτ αρνήθηκε διότι γύριζε ήδη άλλη ταινία εκείνη την περίοδο. Τελικά τον ρόλο πήρε ο Václav Neckár ενώ τον ρόλο του ιατρού έπαιξε ο ο σκηνοθέτης μιας και ο ηθοποιός που θα τον υποδυόταν δεν εμφανίστηκε στα γυρίσματα. Τους υπόλοιπους ρόλους υποδήθηκαν οι: Ζόζεφ Σομρ, Βλαστιμίλ Μπρόντσκι, Βλαντιμίρ Βαλέντα και Γίτκα Μπέντοβα. 

Η ταινία ήταν υποψήφια και για άλλα βραβεία όπως: 

• Βραβείο BAFTA, Καλύτερης Ταινίας και Καλύτερου Soundtrack (1968),
• Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας, του DGA Award (1967) Χρυσή Σφαίρα, Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας (1967)

Χαρακτηριστική είναι η σκηνή όπου ο Χουμπίτσκα κάνει σεξ με μία υπάλληλο του σταθμού, παίζοντας παράλληλα ένα παιχνίδι με σφραγίδες, γεμίζοντας το πόδι της και τους γλουτούς της με σφραγίδες. Επίσης η τελευταία σκηνή της ταινίας (όπου ενώ το τρένο ανατινάζεται) δείχνει σοκαρισμένους τους ανθρώπους του σταθμού, με τον Χουμπίτσκα να ξεσπάει σε γέλια και το κύμα της έκρηξης να φέρνει πίσω στον σταθμό το καπέλο του Μίλος (ο οποίος έχει προκαλέσει την ανατίναξη και έχει πέσει νεκρός από πυρά Ναζί στρατιώτη).


Closely Watched Trains (1966) pt. 1 από karimberdi

(λογοτεχνικά αποσπάσματα) : Ο Ζαρατούστρα το δέντρο και ο άνθρωπος

Για τo δέντρο πάνω στο βουνό  
"....
Ο  Ζαρατούστρα  αγκάλιασε  τον  κορμό   του  δέντρου  όπου  καθόταν  ο  νέος και  μίλησε  έτσι:   

«Αν  ήθελα  να  κουνήσω  αυτό  το  δέντρο  με  τα  χέρια  μου,   δεν  θα  τα   κατάφερνα.  Ο  άνεμος  όμως,  που  δεν  τον  βλέπουμε,  το  τυραννά  και  το  λυγίζει  ό­ πως  θέλει.  Αόρατα  χέρια  μας  λυγίζουν  και  μας  τυραννούν  και  μας  με  τον   χειρότερο τρόπο.»  

Τότε  σηκώθηκε πάνω  ταραγμένος  ο  νέος  και  είπε:  «ακούω  τον  Ζαρα­ τούστρα,  που τώρα ακριβώς τον  σκεφτόμουν».  

Ο  Ζαρατούστρα απάντησε:  «γιατί φοβάσαι;  Με τον άνθρωπο  συμβαίνει  ό,τι  και  με το  δέντρο.   Όσο  πιο  πολύ  θέλει  να  ανεβεί  στα  ύψη  και  στη  διαύγεια  τόσο  πιο  δυ­ νατά χώνονται  οι  ρίζες  του  μέσα  στη γη,  προς τα κάτω,  στα  σκοτάδια,  στα   βάθη  —  στο  κακό. » ..."

Έτσι μίλησε ο Ζαρατούστρα 

Nietzsche Friedrich Wilhelm 

Εκδότης: Νησίδες

Έτος: 1998

Ο Gutiérrez, ένα διήγημα και η πραγματικότητα

"....Ο γέρος με έκανε να χάσω τον ειρμό του διηγήματος του Ροχέλιο. Το έγραψα πριν από χρόνια. Ο Ροχέλιο είχε πεθάνει και εγώ φαντάστηκα πολλά πρόγματα για την ζωή του. Δεν είναι ωραίο διήγημα. Το καλύτερο είναι η πραγματικότητα. Ωμή. Την παίρνεις όπως την βλέπεις στον δρόμο. Τη βουτάς με τα δυο σου χέρια, και αν έχεις δύναμη, την σηκώνεις και την αφήνεις να πέσει πάνω στην λευκή σελίδα. Και αυτό ήταν. Είναι εύκολο. Χωρίς φτιασίδια. Μερικές φορές είναι τόσο σκληρή η πραγματικότητα που ο κόσμος δεν σε πιστεύει. Διαβάζουν την ιστορία και σου λένε : "Όχι , οχι Πέδρο Χουάν, εδώ υπάρχουν πράγματα που δεν στέκουν. Η φαντασία σου οργιάζει." Κι όμως τίποτα δεν είναι αποκύημα τη φαντασίας μου. Απλώς είχα αρκετή δύναμη να πιάσω ολόκληρη την πραγματικότητα και να την αφήσω να πέσει μονομιάς πάνω στην λευκή σελίδα.."

Pedro Juan Gutiérrez

Η βρόμικη τριλογία της Αβάνας

Mετάφραση : Κλεοπάτρα Ελαιοτριβάρη

Εκδόσεις: Μεταίχμιο pocket (2014)

(ένα βιβλίο και μια ταινία):Φαρενάιτ 451

To βιβλίο.......................................

Tίτλος: Φαρενάιτ 451

Συγγραφέας:Ρέυ Μπράντμπερυ

Έτος πρώτης κυκλοφορίας: 1953

(απόσπασμα ανάρτησης εδώ στο giousurum  από το μακρινο 2008)

"...Ξεχάστε διαγαλαξιακούς πολέμους, ΑΤΙΑ εξωγήινους κλπ. Το Φαρενάιτ 451 (πρώτη έκδοση το 1953) μας μεταφέρει σε μια (ελπίζουμε) μακρινή εποχή στο μέλλον όπου τα βιβλία είναι απαγορευμένα, η σκέψη η γνώση και η μνήμη έχουν ποινικοποιηθεί και τα λεγόμενα αμφίδρομα μέσα μαζικής ενημέρωσης (και αποβλάκωσης) είναι τα μόνα υπεύθυνα για την «επιμόρφωση» και την «διασκέδαση» των πολιτών. Στους 451 βαθμούς Φάρεναϊτ το χαρτί υπερθερμαίνεται και αρχίζει να καίγεται. Αυτό είναι και το σήμα της πυροσβεστικής υπηρεσίας στην πόλη του μέλλοντος που έχουμε μεταφερθεί. Σε μια εποχή που οι πυροσβέστες δεν σβήνουν φωτιές αλλά καίνε τα βιβλία των πολιτών που κατάσχονται ως επικίνδυνα στο όνομα του "κοινού καλού", αφού αποτελούν από τα κυριότερα μέσα προς την ελεύθερη σκέψη. Ανατριχιαστικές και εφιαλτικές καταστάσεις που μοιάζουν μακριές και αλλότριες. Όμως ας θυμηθούμε το 1984 του Όργουελ και πόσο προφητικό υπήρξε … Ο ήρωας του βιβλίου, ο Μόνταγκ, είναι ένας ευσυνείδητος πυροσβέστης του μέλλοντος. Υπηρετεί πιστά το καθεστώς και τον ολοκληρωτισμό του, κυνηγώντας και καίγοντας βιβλία. Έχει όμως και ένα «ελάττωμα». Είναι συγχρόνως και ένας ανήσυχος άνθρωπος με ενδιαφέροντα και απορίες που δεν αργεί να μπει στον πειρασμό να διαβάσει ένα βιβλίο. Έτσι βρίσκεται ξαφνικά στο αντίθετο στρατόπεδο από αυτό που υπηρετεί αλλά και ανάμεσα σε δυο γυναίκες. Την γυναίκα του (Λίντα) και την Κλαρίς, μια δεκαεπτάχρονη που συνάντησε τυχαία ένα βράδυ. Βρείτε το βιβλίο και διαβάστε την συνέχεια. Σίγουρα θα σας κάνει να δείτε την πρόοδο της τεχνολογία και τα επιτεύγματά της με άλλο μάτι..."

Και η ταινία......................................................

Το  Φαρενάιτ 451 μεταφέρθηκε για πρώτη φροά στην μεγάλη οθόνη το 1966 και αποτελεί την πρώτη έγχρωμη ταινία του Φρανσουά Τριφό με τους Οσκαρ Βέρνερ, Τζούλι Κρίστι, Σίριλ Κιούζακ και Αντόν Ντίφρινγκ.

Η όλη παραγωγή έγινε στα Γαλλικά μιας και ο Τριφό τον καιρό εκέινο δεν μιλούσε καθόλου σχεδόν Αγγλικα. Την μουσική της ταινίας έχει γράψει ο Bernard Herrmann τον οποίο προτεινε ο ίδιος ο Bradbury. Όταν ο Τριφό συνάντησε τον Hermann για την μουσική τηα ταινίας ο τελευταίος τον ρώτησε γιατί δεν επέλεξε κάποιον από τους μοντερνους συνθέτες  και ο Τριφό του απάντησε ότι οι μοντέρνοι συνθέτες θα του έδιναν μουσική του 20ου αιώνα και εκείνος ήθελε μια μουσική του 21ου αιώνα για την ταινάι του.

Η πλοκή της ταινία διαφέρει σε ορισμένα σημεία από το βιβλίο με πιο χαρακτηριστικό εκείνο του χαρακτήρα της  Clarisse McClellan. ΄Οταν ο Bradbury έγινε γνώστης της αλλαγής που αφορά στην Clarisse είπε στον Τριφό ότι χαίρεται που τελικά αυτή "παραμένει ζωντανή". Η ταινία γυρίστηκε στην Αγγλία εκτός της σκηνής του υπερυψωμένου σιδηρόδρομου μονής τροχιάς (nomorail) που γυρίστηκε στην Γαλλία και συγκεκριμένα στο Châteauneuf-sur-Loire όπου υπήρχε μια αντίστοιχη πειραματική Γαλλική εγκατάσταση monorail.

Τέλος να πούμε ότι ετοιμάζεται η στην μεγάλη οθόνη υπό την σκηνοθετική ματιά του Ramin Bahrani (99 Homes).

(ένα βιβλίο και μια ταινία): "Το Κόκκινο και το Μαύρο"

Το Βιβλίο..................................................

 

Tίτλος: Το Κόκκινο και το Μαύρο

Συγγραφέας: Stendhal (ψευδώνυμο του Henri Beyle)

Έτος πρώτης κυκλοφορίας: 1830

(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

 Eκδόσεις Πάπυρος

«Επιτομή του ρεαλιστικού μυθιστορήματος, έργο σταθμός στην ιστορία της γαλλικής αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας, το Κόκκινο και το Μαύρο είναι η ιστορία του Ζυλιέν Σορέλ, ενός νεαρού ονειροπόλου από την επαρχία, που γεμάτος θαυμασμό για τα ιδεώδη του Ναπολέοντα θέτει στόχο του να ξεφύγει από τα δεσμά της φτωχής του καταγωγής και να κατακτήσει την καταξίωση και τον πλούτο στην παρακμιακή γαλλική κοινωνία της Παλινόρθωσης των Βουρβόνων.

Ευφυής και φιλόδοξος, ιδεαλιστής και μέγας υποκριτής, φύση επαναστατική και στυγνός οπορτουνιστής, θα χτίσει τη θριαμβευτική του καριέρα εκμεταλλευόμενος στο έπακρο τον κώδικα της κοινωνικής υποκρισίας ώστε από την ταπεινή επαρχιακή Βεριέρ να βρεθεί στα σαλόνια του Παρισιού, κατακτώντας την καρδιά της όμορφης και ευγενικής κυρίας ντε Ρενάλ, συζύγου του πρώτου εργοδότη του, και ύστερα της αριστοκρατικής και αλαζονικής Ματθίλδης. Όσο όμως μετεωρική είναι η άνοδός του τόσο απότομη και σκληρή θα είναι η πτώση του.

 

Ο άνεμος της Ιστορίας που πνέει στο έργο, η γοργή ροή της αφήγησης, η ψυχολογική εμβάθυνση στους εμβληματικούς χαρακτήρες, που πλάθονται σαν πρόσωπα με σάρκα και οστά, η σύνδεση τους ηρώων με τον κοινωνικό τους περίγυρο, η ζωντανή απεικόνιση ενός ολόκληρου κόσμου σε όλες τις πτυχές του, καθιστούν το Κόκκινο και το Μαύρο μια ανεπανάληπτη αναγνωστική εμπειρία αλλά και ένα μέσο μύησης στη μεγάλη τέχνη του μυθιστορήματος.»

 

Και η ταινία......................................................

 

Το 1954 ο Γάλλος σκηνοθέτης  Claude Autant-Lara μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη το αριστούργημα του Stendhal  Το Κόκκινο και το Μαύρο (Le rouge et le noir) σε μια Ιταλο-Γαλλική παραγωγή.
 

Στην ταινία πρωταγωνιστούν οι Ζεράρ Φιλίπ, Ντάνιελ Νταριέ, Αντονέλα Λουλάν, Ζαν Μαρτινέλι κ.α ενώ την μουσική της έχει γράψει ο René Cloërec. Το σενάριο υπογράφει ο  Claude Autant-Lara και οι Jean Aurenche and Pierre Bos. 

 

H ταινία κέρδισε στον τίτλο της καλύτερης ταινίας του 1955 στα French Syndicate of Cinema Critics αλλά και το Grand Prix de l'Académie du Cinéma. Η Ευρωπαϊκή πρεμιέρα έγινε στις 29/10/1954 ενώ στις ΗΠΑ η πρεμιέρα έγινε στις 08/04/1958.

Ο Orwell, το μυαλό και ο νέος κόσμος

"...

-Πώς βεβαιώνεται κάποιος για τη δύναμη του πάνω σε ένα άλλο, Ουίνστων;

 Ο Ουίνστων σκέφτηκε:

 -Κάνοντας τον να υποφέρει, είπε. 

-Ακριβώς. Κάνοντας τον να υποφέρει. Η υπακοή δεν αρκεί. Αν δεν υποφέρει, πως μπορεί να είσαι βέβαιος πως υπακούει στη δική σου θέληση και όχι στη δική του; 

Δύναμη είναι να επιβάλλεις πόνο και ταπείνωση. 

Δύναμη είναι να κομματιάσεις το ανθρώπινο μυαλό και να το συναρμολογήσεις πάλι δίνοντας του το σχήμα που θέλεις εσύ. Αρχίζεις να καταλαβαίνεις τι κόσμο δημιουργούμε; Είναι ακριβώς το αντίθετο από τις ανόητες ηδονιστικές ουτοπίες που είχαν οραματιστεί οι παλιοί μεταρρυθμιστές. 

Είναι ένας κόσμος φόβου και προδοσίας και βασανιστηρίων. Ένας κόσμος καταπιεστών και καταπιεζομένων, ένας κόσμος που όσο τελειοποιείται θα γίνεται όλο και πιο ανελέητος.

..."

George Orwell

1984

O Χέμινγουεϊ, η θάλασσα, οι φίλοι και ένα υπέροχο μικρού μήκους animation

"Το ψάρι είναι φίλος μου" είπε δυνατά.  

" Δεν έχω ξαναδεί ούτε έχω ξανακούσει για κανένα τέτοιο ψάρι. Όμως πρέπει να το σκοτώσω. Πάλι καλά που δεν είμαστε αναγκασμένοι να σκοτώσουμε τ' αστέρια.  

 Φαντάσου να έπρεπε κάθε μέρα κάποιος να προσπαθεί να σκοτώσει το φεγγάρι, συλλογίστηκε. Το φεγγάρι σώνεται και χάνεται. Φαντάσου όμως να ήταν αναγκασμένος κάθε μέρα κάποιος να προσπαθεί να σκοτώσει τον ήλιο; Γεννηθήκαμε τυχεροί, σκέφτηκε.  

Τότε, λυπήθηκε το μεγάλο ψάρι που δεν είχε τίποτα να φάει μα η απόφασή του να το σκοτωσει δεν κλονίστηκε στιγμή από τη λύπησή του για αυτό. Πόσους ανθρώπους θα ταΐσει, σκέφτηκε. Όμως αξίζουν να το φάνε; Όχι βέβαια. Κανείς δεν είναι άξιος να το φάει, έτσι όπως φέρεται, και έτσι περήφανο που είναι.  

Δεν τα καταλαβαίνω αυτά τα πράγματα, σκέφτηκε. Όμως πάλι καλά που δεν είμαστε αναγκασμένοι να προσπαθήσουμε να τα βάλουμε με τον ήλιο, το φεγγάρι ή τ' αστέρια. Φτάνει που ζούμε από τη θάλασσα και σκοτώνουμε τα αληθινά μας αδέλφια. " 

Ερνeστ Χέμινγουεϊ 
"Ο γέρος και η θάλασσα"

-----------------------------------------------------------

"O Γέρος Και Η Θάλασσα" ένα υπέροχο μικρού μήκους animation του Alexandre Petrov

Ο Alexandre Petrov κατέχει ιδιαίτερη και περίοπτη θέση στο ρωσικό animation. Η τεχνική που χρησιμοποιεί με εντυπωσιακό τρόπο είναι η ζωγραφική (κραγιόνια παστέλ και λάδι) πάνω σε επιφάνειες γυαλιού.   Η τεχνική της ζωγραφικής πάνω σε γυαλί βρίσκει τέλεια εφαρμογή εδώ: το όνειρο και τα παραληρήματα, οι μυθολογικές και εικαστικές αναφορές, παράφορη σύνθεση σε πίνακες και οι προεκτάσεις τους, αλλοιώσεις εικόνων. Τέλεια επανεγγραφή της σλαβικής τρέλας στο animation. Το όνειρο βρίσκεται στην κατά φαντασία τρέλα και πηδάει από τη μια αναφορά στην άλλη, οι στιγμές όμως που περιβάλλουν το όνειρο παρουσιάζονται τελείως διαφορετικές. Είναι σε αποχρώσεις ώχρας και οι φωτισμοί θυμίζουν έντονα ταινίες του γερμανικού εξπρεσιονισμού. Το απόγειο της τέχνης του Πετρόφ. (Γιάννης Βασιλειάδης, Animation, Εκδόσεις Αιγόκερως)

(λογοτεχνικά αποσπάσματα) : Ο Χικμέτ, ο καφές και η συνήθεια

"...Γιατί πίνουμε αυτό το χαμένο; Γιατί πρώτα πρώτα, αν δεν πιούμε εμείς καφέ, που θα πουλήσουν οι καφετζήδες τους καφέδες τους; Μετά ξέρεις αυτό που λέγεται συνήθεια; 

   Ξέρεις ότι η μεγαλύτερη δύναμη και η μεγαλύτερη κοροϊδια για τον άνθρωπο είναι αυτό που λέγεται συνήθεια? Πρώτα εμείς πλάθουμε για τον εαυτό μας ένα κόσμο, με τον μύλο του καφέ, με το μπρίκι, με τον καφέ του, με το σπίτι του, με το ντιβάνι του, με το δίκιο και την φιλοσοφία του. Μετά γινόμαστε αιχμάλωτοι του κόσμου αυτού που φτιάξαμε και τότε αρχίζει εκείνος να μας πλάθει.

   Κάποια φασαρία, ενας καβγάς, μέχρι να φτιάξουμε έναν νέο κόσμο μέσα από τον παλιό...για να καταφέρουν το λιοντάρι να συνηθίσει το κλουβί, το πιάνουν και το βάζουν μέσα..."

Ναζίμ Χικμέτ

Μια χειμωνιάτικη νύχτα

Εκδόσεις Δαμιανού

Μετάφραση Γ. Εγγλέζου

(λογοτεχνικά αποσπάσματα) Ο κ. Κοϋνερ και η Αγάπη για την πατρίδα

Ο κ. Κ. δεν τό κρινε απαραίτητο να ζει σε μια συγκεκριμένη χώρα. Έλεγε: Παντού μπορώ να πεινάσω. Κάποτε όμως έλαχε να περνάει από μια πόλη που την είχε κυριέψει ο εχθρός της χώρας όπου ζούσε. Τον πλησίασε τότε ένας αξιωματικός του εχθρού και τον ανάγκασε να κατεβεί από το πεζοδρόμιο. Ο κ. Κ. κατέβηκε και διαπίστωσε ξαφνικά ότι είχε αγαναχτήσει ενάντια σ’ αυτόν τον άνθρωπο, και μάλιστα όχι μόνο ενάντια στον άνθρωπο μα προπαντός ενάντια στη χώρα που άνηκε ο άνθρωπος αυτός, τόσο, που ευχήθηκε να γίνει ένας σεισμός και να την καταπιεί. Γιατί, ρώτησε ο κ. Κ., έγινα εθνικιστής εκείνη τη στιγμή; Γιατί συνάντησα έναν εθνικιστή. Μα γιαυτό ακριβώς πρέπει να εξολοθρεύουμε τη βλακεία• γιατί κάνει βλάκες αυτούς που τη συναντούν.

Μπέρτολτ Μπρεχτ, Ιστορίες του κ. Κόυνερ, 

Θεμέλιο (6^η έκδοση)"

(λογοτεχνικά και άλλα αποσπάσματα): Oscar Wilde - Φθηνές εκδόσεις σπουδαίων έργων και ανθρώπων

Τον παλιό καιρό αγαπούσαμε τους ήρωές μας.
Η σύγχρονη μέθοδος είναι να τους εκχυδαϊζουμε.
Οι φθηνές εκδόσεις σπουδαίων έργων μπορεί να είναι ευχάριστες αλλά οι φθηνές εκδόσεις σπουδαίων ανθρώπων είναι ότι το απεχθέστερο υπάρχει.

Oscar Wilde - O κριτικός ως δημιουργός, Εκδόσεις ΣΤΙΓΜΗ, 1984

"..(. . .) Μια κατά κυριολεξίαν μετάφραση του τίτλου θα είναι "Ο κριτικός ως καλλιτέχνης". Αντ' αυτού προτιμήθηκε το "Ο κριτικός ως δημιουργός", γιατί ενώ στα αγγλικά, ιδιαίτερα της εποχής που γράφτηκε ο διάλογος (1890), η λέξη "artist" περιελάμβανε και τον λογοτέχνη, η λέξη "καλλιτέχνης", στη σημερινή χρήση της, έχει πιο περιορισμένο χαρακτήρα.
(. ..) (ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)