Παρασκευή 24 Ιουλίου 2009

Η διάλεξη του Μάνου Χατζιδάκι για το ρεμπέτικο..

Όχι δεν ακούμε μόνο εληνική αγγλόφωνη μουσική. Όχι δεν είμαστε υποστηρικτές μόνο της rock μουσικής. Όχι οι Pink Floyd δεν είναι η μοναδική μας αδυναμία. Στην δισκοθήκη μας δεν υπάρχουν μόνο "¨ξένης" προελέυσεως δίσκοι. Και όταν λέμε δισκοθήκη ενοουμε κανονική!! Με δίσκους βινυλίου για να μην ξεχνιόμαστε. Πλάι στους Floyd, τους Smiths, τους Clash και τους Rainning Pleasure υπάρχουν σε περίοπτη θέση δίσκοι του μεγάλου Μάνου Χατζιδάκι, του τεράστιου Βασίλη Τσιτσάνη, του αρχάγγελου ¨Νίκου Ξυλούρη και φυσικά του Νικόλα του Άσιμου και τόσων άλλων Ελλήνων δημιουργών. Το ρεμπέτικο ας πούμε είναι μια επίσης μεγάλη αδυναμία μας, 'οπως και πολλών άλλων Ελλήνων. Η μουσική αυτή που πέρασε στην κυριολεξία από 40 κύμματα μέχρι να γίνει αποδεκτή και πριν "καταντήσει" της μοδός. Και τι καλύτερη ερμηνία για την θέση του ρεμπέτικου από την διάλεξη του Μάνου Χατζιδάκι (για το ρεμπέτικο) που δόθηκε στις 31 Ιανουαρίου 1949, στο Θέατρο Τέχνης. Μια διάλεξη που ήταν "χαμένη" για πολλά χρόνια μέχρι που βρέθηκε από τον Θάνο Φωσκαρίνη στο αρχείο του Φοίβου Ανωγειανάκη και της Έλλης Νικολαίδου. Ο λόγος λοιπόν στον Μάνο Χατζιδάκι και τον καταπληκτικό του λόγο και γνώση επί του θέματος.
------------------------------------------------------------------

ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ: EΡΜΗΝEΙΑ ΚΑΙ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΛΑΪΚΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ (PEΜΠΕΤIKΟ)

Θα ήθελα προκαταβολικά να σας πληροφορήσω, πως μ’ όλη μου την καλή διάθεση, δεν είμαι σε θέση να πω, ούτε καινούργια πράγματα, ούτε κι όσα μιλήσω απόψε να τα δώσω με σοφία. Θα προσπαθήσω όμως κι όσο μπορώ πιο καλά, να σας μεταδώσω αυτό που με κάνει να ζω και να βλέπω την αξία του μέχρι σήμερα περιφερόμενου λαϊκού σκοπού της πόλης.Τώρα αν τούτη η πανηγυριώτικη ομιλία για το ρεμπέτικο, γινόταν πριν δυο χρόνια, ίσως να ΄χε κάπως διαφορετικό χαρακτήρα, δηλαδή να ΄ταν, πιο μεροληπτική –μπορούμε να πούμε – και συγχρόνως πιο ενθουσιαστική για το θησαυρό που κλείνουν οι ρυθμοί του ζεϊμπέκικου και του χασάπικου. Δεν θα μπορούσαμε ίσως να ξεφύγουμε από τη γοητεία του γυαλένιου ήχου ενός μπουζουκιού για να κοιτάξουμε το θέμα μας στη ρίζα του κι ακόμη να μείνουμε όσο χρειάζεται ψυχροί κι αντικειμενικοί για μια τέτοια δουλειά.

Αυτό -θα πείτε- μπορεί να γίνει σήμερα; Είναι κάτι που δεν μπορώ να προεξοφλήσω με βεβαιότητα. Όσο νά ΄ναι όμως, η μεγάλη διάδοση που πήρε τα δύο τελευταία χρόνια το ρεμπέτικο, μας αφήνει περιθώριο για μια τέτοια, επικίνδυνα πρώιμη, ομολογώ εργασία.

Το ρεμπέτικο, κι αυτό είναι γεγονός αναμφισβήτητο, έχει πια επιβάλλει τη δύναμή του, λίγο-πολύ σ΄ όλους μας, είτε θετικά, είτε αρνητικά, είτε δηλαδή γιατί το παραδεχόμαστε, είτε όχι, ενώ συγχρόνως βλέπουμε να έχει δημιουργηθεί γύρω του μια επιπόλαιη κατάσταση μόδας, που μας κάνει ν’ αντιδρούμε δικαιολογημένα σ’ αυτήν και ν’ αμφιβάλουμε για τη μελλοντική και ποιοτική εξέλιξη του είδους. (Εδώ πέρα βέβαια παίρνω σαν δεδομένο την ποιοτική του αξία). Και στον τόπο μας καθώς κι έξω, όλα περνούν απ’ αυτήν την περίοδο που ονομάζουμε μόδα. Μήπως απέφυγε κάτι τέτοιο το δημοτικό μας τραγούδι πριν 50 χρόνια, σαν φούντωνε το κίνημα των δημοτικιστών; Κι ακόμη πριν δύο χρόνια, το ίδιο δεν είχε συμβεί με τις λαϊκές εικαστικές τέχνες, όπου ο Θεόφιλος και ο Παναγής Ζωγράφος προβάλλονται στο ίδιο πλάνο με τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα;Ποιος μπορεί να σταματήσει μια τέτοια κατάσταση, κι ακόμη ποιος μπορεί να μην παραδεχτεί ίσως την αναγκαιότητα αυτήν της περιόδου μόδας -ας την πούμε- ωσότου τα πράγματα κατασταλάξουν κι έλθουν στη φυσική τους θέση; Το ίδιο πρέπει -νομίζω- να περιμένουμε και με τα ρεμπέτικα. Γιατί θά ΄ναι κάπως ανόητο αν νομίσουμε, ότι ο χασάπικος μπορεί ή πάει ν΄αντικαταστήσει το ταγκό. Οι λαϊκοί τούτοι ρυθμοί έχουν κάτι πολύ, περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται για να καλυφθούν οι βραδινές μας διασκεδαστικές ώρες - άσχετα αν αυτός ο χαρακτήρας επιβάλλεται κι επικρατεί στις λαϊκές τάξεις.

Ύστερα για μας θά ΄ναι μεγάλο ψέμα αν ισχυρισθούμε ότι είναι δυνατόν να εκδηλωθούμε μ’ αυτούς τους τόσο γυμνούς κι απέριττους ρυθμούς. Κάτι τέτοιο μόνο για αυτούς, που με κρασί ή με άλλα μέσα, στέλνουν στο διάβολο - που λεν- κάθε κοινωνικό φραγμό και κάθε σύμβαση, έστω και για μια ώρα. Παρατηρώντας όμως μια ιδιότητα αυτών των ρυθμών, ήδη δημιουργείται μέσα μας ένας θαυμασμός για τη δύναμη που περιέχουν και που μας κινεί το ενδιαφέρον να γνωρίσουμε από κοντά τούτη τη δύναμη που από ΄δω και πέρα λες και σαν μαγεία μας φέρνει σ΄ άμεση επαφή με το μελωδικό της στοιχείο. Αυτά όμως όλα κουράζουν σαν δεν τα δεις έξω απ΄ την καθημερινότητά τους. Κάθε απόπειρα που θα κινήσει να φέρει το ρεμπέτικο τραγούδι σε καθημερινή χρήση, και επιπόλαια και καταδικασμένη είναι. Αλλά το ίδιο μήπως δεν συμβαίνει και με την άλλη μουσική, αυτήν που ονομάζουμε σοβαρή; Μπορεί κανείς να φανταστεί ποτές, πως μια βραδιά κεφιού του, είναι δυνατόν να την καλύψει με την Σονάτα 110 του Mπετόβεν; (Δικαιολογημένα τώρα ίσως να σας γεννηθεί απορία για τη σχέση που μπορεί να έχει το ρεμπέτικο με τον Μπετόβεν. Παρ΄ όλο που και αργότερα θα επανέλθω σε παρόμοιους παραλληλισμούς σας προειδοποιώ πως δεν υπάρχει απολύτως καμία σχέση).

Λοιπόν δεν νομίζω, πως ο σνομπισμός αυτός γύρω από το ρεμπέτικο τραγούδι είναι δυνατό να μας σταθεί εμπόδιο, για να κοιτάξουμε προσεκτικά την αξία του και ν΄αγαπήσουμε την αλήθεια και τη δύναμη που περιέχει. Αυτά τα τραγούδια είναι τόσο κοντινά σε μας και σε τέτοιο σημείο δικά μας, που δεν έχoμε νομίζω σήμερα τίποτ΄ άλλο για να ισχυριστούμε το ίδιο.Μα πριν μπούμε σ΄ ένα αναλυτικότερο κοίταγμα του είδους αυτών των τραγουδιών, ας επιστρέψουμε για χατίρι μου σε μια κοντινή μα περασμένη πια εποχή και να δούμε μαζί εξελικτικά όλη την ποιητική ατμόσφαιρα, που συνθέτουν και δημιουργούν τα ρεμπέτικα, μέσα στην αυστηρή και δικιά τους περιοχή.

Κατοχή. Πάνω σε μια γυμνή και παγωμένη άσφαλτο με μοναδικό φωτισμό την ψυχρή όψη ενός φεγγαριού, προχωράμε μ΄ ένα φίλο. Ένας λεπτός μα διαπεραστικός ήχος μπουζουκιού καθρεφτίζεται -λες- μες στην άσφαλτο και μας ακολουθεί βήμα προς βήμα. Ο φίλος μου προσπαθεί να μου εξηγήσει τη διάθεση φυγής και την έντονη εμμονή σ΄αυτή τη διάθεση που κρατούν οι τέσσερις νότες του περιφερόμενου τότες τραγουδιού «Θα πάω εκεί στην αραπιά». Μάταια προσπαθούσε να μου μεταδώσει τη συγκίνησή του και να μου δείξει μαζί αυτό το αντίκρισμα που υπήρχε αυτής της «διάθεσης φυγής» - καθώς την ονόμαζε στην όλη δημιουργημένη ατμόσφαιρα της πολιτείας των Αθηνών. Του λόγου μου -κάπως δικαιολογημένα βλέπετε με τη μικρή μου τότες ηλικία- του έφερνα όλες μου τις αντιρρήσεις, κουβαλώντας γνωστά επιχειρήματα που ιδιαίτερα σήμερα χρησιμοποιούνται πάρα πολύ από Αθηναίους της ώριμης ηλικίας. Δηλαδή περί αγοραίου, φτηνού και χυδαίου είδους καθώς κι άλλα παρόμοια. Αυτός όμως επέμενε τονίζοντας την κάθε λέξη του σύμφωνα με το ρυθμό «Θα πάω εκεί στην αραπιά», θέλοντας ίσως να μου δώσει και μια ρυθμική επαλήθευση των όσων έλεγε πάνω στο τραγούδι.

ΤΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΤΗΣ ΔΙΑΛΕΞΗΣ ΕΔΩ ΣΤΟ ΕΠΙΣΗΜΟ SITE TOY MANOY XATZIDAKI.....

Δευτέρα 20 Ιουλίου 2009

Αττιλας `74: 35 Χρόνια Μετα....

Ένα Σάββατο 35 χρόνια πριν, σαν σήμερα (20 Ιουλίου 1974), άρχιζαν οι αεροπορικοί βομβαρδισμοί της Κύπρου. Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθει για την εισβολή στην Κύπρο. To ποστ αυτό άρχισε να γράφεται και σβήστηκε πολλές φορές. Αλήθεια τι να πει κανείς για την φρίκη ενός πολέμου?? Είναι εύκολο?? Έτσι το μόνο που κρατήσαμε από την προσπάθεια για αυτό το ποστ είναι η αναφορά στο ντοκιμαντέρ του Μιχάλη Κακογιάννη με τίτλο Αττίλας ΄74!! Γιατί πιστεύουμε ότι σε τέτοια θέματα δεν χωρούν κορώνες (κάθε είδους) και (άλλα) πολιτικά παιχνίδια. Τι παραπάνω να πεί κανέις από όσα έχουν να μας πούνε όσοι βιώσανε παράμοιες καταστάσεις? Ποιός μπορεί πραγματικά να καταλάβει την αγωνία του απλού λαού για το αύριο και το τι θα γίνει. Μόνο οι ίδιοι!!! Ας τους ακούσουμε λοιπόν...(αντιγράφουμε από το youtube!!)

Τον Σεπτέμβριο του 1974 ο Μιχάλης Κακογιάννης ταξίδεψε στην Κύπρο,τον τόπο καταγωγής του,προκειμένου να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ σχετικά με την εισβολή των Τούρκων.Ήταν μια προσωπική προσπάθεια, «χωρίς προκατασκευασμένες ιδέες, χωρίς συγκεκριμένο πρόγραμμα• πήγα χωρίς να έχω σκεφθεί τίποτε» είπε ο σκηνοθέτης έναν χρόνο αργότερα σε συνέντευξη του.Το οδοιπορικό του Κακογιάννη είχε ως αποτέλεσμα τον «Αττίλα 74»,μια μνημειώδη καταγραφή της κατάστασης στην Κύπρο μετά το πραξικόπημα εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και την τουρκική εισβολή.

Τα υπόλοιπα επί της οθόνης!!!

Κυριακή 12 Ιουλίου 2009

Οι Τhe Place Within γράφουν στο γιουσουρούμ για την indie σκηνή της χώρας...

Πριν από περίπου μια εβδομάδα (βλ. προηγούμενο post) φιλοξενήσαμε τους The Place Within. Πάγια τακτική μας είναι να έχουμε μια συζήτηση με την κάθε μπαντα που ανεβαίνει στην σκηνή μας. Αλλά όσοι (ελπίζουμε να μην είμαστε μόνοι εδώ) κάνετε βόλτες στα μέρη μας θα θυμάσται ότι πρίν από καιρό αρχίσαμε και μια άλλα προσπάθεια. Αυτή της φιλοξενίας κειμένων των συγκροτημάτων με θέμα τι άλλο?? την πραγματικότητα, το χτες, το σήμερα και ότι θέλουνε να πούνε τα παιδιά σε σχέση με την ελληνική indie σκηνή. Έτσι σήμερα παίρνουν σειρά οι The Place Within. Τους δίνουμε λοιπόν το λόγο και ας σκεφτούμε αυτά που μας λένε (γράφουν).Ακολουθεί το κείμενο των παιδιών!!!
-----------------------------------------------
Το παρόν άρθρο θα αναφερθεί στην ανεξάρτητη μουσική σκηνή όπως τη βιώνουμε σαν νέο συγκρότημα χωρίς άκρες, δισκογραφική ή άλλη εξωγενή βοήθεια. Αυτό δεν θα γίνει με διάθεση για γκρίνια αλλά απλά και μόνο για να μεταδώσουμε την εμπειρία μας, όπως όταν ακούς ένα φίλο σου να σου λέει την πιό βαρετή ιστορία, αλλά παρ όλ' αυτά την ακούς, γιατί είναι φίλος σου και γιατί έχετε βγει για καφέ οπότε πρέπει και να μιλάτε. Τελοσπάντων συνήθως το να μαθαίνεις την ιστορία κάποιου σου δίνει μια περίεργη χαρά.

Για την εικόνα που θα θελα να μεταδώσω, θα βοηθούσε αν έχετε δει την ταινία του Κώστα Γαβρά, ο Παράδεισος στη δύση, γιατί όσο το σκέφτομαι τόσο πιο πολλές αναλογίες βρίσκω. (Η ταινία σε κάποιους από μας άρεσε, στον Ορέστη όχι, αλλά αυτό δεν έχει σχέση.) Όπως και ο μετανάστης ήρωας της ταινίας λοιπόν, έτσι και οι αγγλόφωνες ελληνικές μπάντες, από το μηδέν, χωρίς πατρίδα, αποκλεισμένοι από τα περισσότερα τηλεοπτικά μέσα ως κάτι που δεν πολυενδιαφέρει, προσπαθούν να φτάσουν σε ένα Παρίσι, με μόνη βοήθεια όσους, έστω για λίγο αποφασίζουν να κάνουν την καλή πράξη της ημέρας και να τους βοηθήσουν.

Όμως ας πούμε και λίγα πράγματα για τον ήρωα μας. Τις ίδιες τις μπάντες. Κάθε θεσμός όπως λέει και ένα γνωστό ιντερνετικό ντοκιμαντέρ, πρέπει να παλεύει να βελτιώνει τη συσχέτιση του με την κοινωνία. Πόση συσχέτιση με την κοινωνία λοιπόν έχουν οι αγγλόφωνες ελληνικές μπάντες; H αλήθεια είναι ότι δεν έχουν καταφέρει να έχουν μεγάλη σχέση. Και πιστεύω ότι και οι ίδιες ευθύνονται για αυτό. Η μπάντα της περιοχής σου πρέπει να είναι η μπάντα της περιοχής σου, έστω και αν αυτό με το ίντερνετ είναι μεταφορικό. Πρέπει να μπορείς να αλληλεπιδράς μαζί της. Οι περισσότερες μπάντες παρ ότι το ίντερνετ δίνει μεγάλες ευκαιρίες τέτοιας αλληλεπίδρασης δεν τις εκμεταλλεύονται.

Ένα άλλο θέμα είναι ότι αν ακούγεσαι σαν κόπια των placebo, λογικό είναι όποιος πάει να ακούσει μουσική να βάλει το πρωτότυπο και όχι την αντιγραφή. Καλύτερο πάντως είναι αν είναι να αντιγράψεις, να αντιγράψεις τουλάχιστον κάτι που συμβαίνει τώρα, ώστε ίσως να βάλεις και συ ένα λιθαράκι σε ένα διαμορφούμενο είδος.

Το ιδανικό βέβαια είναι, μετά από πολύ ψάξιμο να βρεις τη δικιά σου φωνή που θα είναι τόσο κοντά σε αυτό που είσαι, που δεν θα μοιάζει με τίποτα άλλο.

Πιστεύω ότι κάθε καλλιτέχνης πρέπει να διακατέχεται από ένα αρρωστημένο άγχος να δίνει κάτι νέο σε αυτόν που θα τον ακούσει. Να μην αφήνει τον ακροατή να χασμουρηθεί ούτε στιγμή. Και αν γίνει αυτό να αναλάβει την ευθύνη και όχι να πει ότι "ο θεατής έφταιγε που ήταν κουρασμένος". Πρέπει να "αγαπάει την ευθύνη" και να προσπαθήσει να βρει τρόπους να βελτιώνεται συνέχεια. Χωρίς να σκέφτεται τις δυσκολίες. Οι δυσκολίες είναι τα εργαλεία για τη δημιουργία γιατί αν είχαμε ας πούμε όποιο όργανο επιθυμούσαμε δεν θα ξέραμε τι να πρωτοχρησιμοποιήσουμε και θα χανόμασταν στον πειραματισμό.

Σε αυτές τις γραμμές προσπαθούμε να κινούμαστε σαν συγκρότημα και ελπίζω να μην είμαστε πολύ μακριά από αυτά που λέμε. Και αν ίσως κάποιος πιστεύει στην παρούσα φάση πως είμαστε μακριά, ελπίζουμε σύντομα να του αλλάξουμε γνώμη. Όχι ότι λέμε ότι έχει άδικο. Είπαμε πως πρέπει εμείς να αναλάβουμε την ευθύνη και γι αυτό...

Υ.Γ. Οκ με την ευθύνη, αλλά θα σκάσω αν δεν πω κάτι και για τους περισσότερους ραδιοφωνικούς ή τηλεοπτικούς μουσικούς παραγωγούς που αντί να είναι όλη μέρα στο myspace, όπως όφειλαν, ή δεν ασχολούνται ή έχουν φραγή στις request από μπάντες. Απορώ γιατί δεν κάνουν κάτι άλλο. Πήγαμε στα Γιάννενα τελευταία και πάθαμε πλάκα με το πόση δύναμη μπορεί να σου δώσει ένα ζωντανό ραδιόφωνο. (βλ. Studioe). (σημ. Απλά, για να μην είμαστε άδικοι να πούμε οτι το αβοήθητο που περιγράψαμε ίσχυε για λίγο παλαιότερα όταν και γράφτηκε το παρόν κείμενο. Πλέον στο δρόμο μας έχουν βρεθεί άνθρωποι (και blog!) με πραγματική διάθεση για βοήθεια.)

Τρίτη 7 Ιουλίου 2009

Οι The Place Within στην indie σκηνή του Γιουσουρούμ...

The Place Within. Ακόμη μια μπάντα που γεννήθηκε στις φοιτητοπαρέες της Πάτρας. Το 2005 μια παρέα από την Αθήνα βρίσκεται στην πόλη για σπουδές. Έχοντας ίσως επηρεαστεί από την επιτυχία των Raining Pleasure και την διαφαινόμενη άνθιση της Ελληνικής Αγγλόφωνης σκηνής ο Αλέξανδρος LogOut (Φωνή, κιθάρα, πλήκτρα, laptop), ο Γιώργος Τσάμπρας (Κιθάρα, Φωνή, ντραμς), ο Αγαμέμνονας Κρασούλης (μπάσο, πλήκτρα, μεταλλοφωνο, μελόντικα), ο Κωνσταντίνος Θεοδοσόπουλος (ντραμς, μπάσο) και Ορέστης Πετράκης (μπάσο, πλήκτρα, κιθάρα) αποφασίζουν να ενώσουν τα μουσικά τους βήματα και τις διαφορετικές επιρροές τους δημιουργώντας τους The Place Within. Ένα όνομα εμπνευσμένο από σύνθημα σε τοίχο του Άμστερνταμ (melancholy songs appear from this place within). Ακούγοντας κανείς τα κομμάτια τους η διαφορετικότητα των επιρροών τους είναι εμφανής. Οι ίδιοι έχουν πει ότι μεγάλα τους μουσικά κολλήματα είναι οι Radiohead , οι Bright Eyes και οι Interpol. Όσο για το τι είδος μουσικής παίζουν?? Ε, εδώ χρειάζεται να έχετε μια ιδία άποψη. Όσοι έχετε ακούσει το demo CD τους 'RebellionStartsFromThePlaceWithin' θα έχετε ξεκάθαρη και κατά πάσα πιθανότητα θετική γνώμη. Οι υπόλοιποι πάρτε μια γερή γεύση ακούγοντας το White Dressed Guests, κατεβάστε ολόκληρο το Demo από το ενδιαφέρον blog των παιδιών εδώ και συνεχίζουμε!!!

The Place Within- White Dressed Guests

Έχοντας στο ενεργητικό τουυς περισσότερες από 20 ζωντανές εμφανίσεις (κυρίως σε Αθήνα και Πάτρα) έχουν ήδη δημιουργήσει «θόρυβο». Κάτι που επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι ήταν μία από τις 10 διακριθείσες μπάντες στο Coca Cola Soundwave 2! Ένα από τα όνειρά τους, όπως οι ίδιοι είχαν δηλώσει στο (πάλαι ποτέ) περιοδικό Unit (Μάρτιος 2008), είναι η σύνθεση μουσικών θεμάτων για τον κινηματογράφο. Κάτι που αρχίζουν και κάνουν πραγματικότητα λίγο αργότερα. Έτσι τον περασμένο Νοέμβριο κερδίζουν το βραβείο best music for film στο 48hour film festival με την ταινία μικρού μήκους ‘Run Away’, η οποία είναι βασισμένη στους στίχους του το White Dressed Guests και του Run Away!!! Είναι μια από τις μπάντες (πιστεύουμε) για τις οποίες θα ακούσουμε και θα διαβάσουμε πολλά στο (ίσως και άμεσο) μέλλον. Εσείς για να μην πιαστείτε αδιάβαστοι ψάξτε, συγκρατήστε ,ακούστε: Darling, IDKIDC (I Dont Know and I Dont Care), Web Nationality και ανακαλύψτε και εσείς γιατί τελικά Rebellion Starts From The Place Within!!! Εμείς απλώς να πούμε ατα παιδιά να βγάλουν στν επιφάνεια και τα υπόλοιπα διαμαντάκια που παίζουν στα live τους και δεν υπαρχουν στο Demo τους!!!!